Protein Eksikliği Nedir?
İnsan vücudundaki organizmaların en önemli yapı taşıdır ve tüm canlılar için en gerekli olan besinlerden biridir. Proteinler aminoasitlerin birleşmesiyle ortaya çıkan bir besin kaynağıdır ve aynı zamanda karmaşık yapılı organik bir molekül grubunda yer almaktadır. Protein tüm canlılarda hücre içerisinde yüksek bir oranda bulunmaktadır. İnsan vücudunda en çok ihtiyaç duyulan besin proteindir, bu nedenle protein insan vücudunda karaciğer ve diğer organların dokularında, kaslarda yüzde seksen oranında protein bulunmaktadır. İnsan ve tüm canlı vücudunda bulunan kemik yapısında, yağ dokusunda protein oranı daha azdır. Proteinin insan vücudunda yüzde seksen gibi yüksek bir oranda bulunmasından dolayı protein eksikliği nelere yol açar gibi bir soru akla gelmektedir. Proteinin insan vücudunda yüksek bir oranda bulunmasından dolayı, insan vücudunda gerçekleştirmiş olduğu görevi ve işlevi de aynı derecede çok önemli ya da çok fazladır. Protein eksikliğinde, protein açısından yüzde seksen oranına sahip karaciğer ve diğer organ dokuları zarar görecektir ve aynı zamanda kaslarda da birtakım olumsuz reaksiyonlar gerçekleşecektir.
Protein eksikliğinin insan vücudunda olması durumunda insan metabolizmanın büyüme, gelişme merkezleri büyük oranda olumsuz olarak etkilenmektedir. İnsan vücudundaki protein ihtiyacının karşılanmaması ya da proteinin eksik olması durumunda saç derisinin sağlıksız olması sebebiyle saç dökülmesinin olması, saçlardaki pigmentasyon oranının azalması gibi reaksiyonlar göstermektedir. Aynı zamanda insan vücudunda meydana gelen yaraların tekrar onarılması ve eski haline döndürülmesi için gerekli olan bir besin kaynağıdır. İnsan vücuduna giren tüm besinlerin sindirimi, sentezi ve insan vücuduna giren, insan vücudunda birtakım olumsuz reaksiyonlara sebep olan tüm enfeksiyonları engelleme en önemli işlevlerinden biridir. Protein eksikliği insan vücudunda herhangi bir sebepten dolayı meydana gelen yaraların iyileşmesi gecikmektedir ya da yaraların iyileşme durumu gerçekleşmemektedir. Sindirim sistemi ve onun bir işlevi olan sentezleme işlemi de tam olarak gerçekleşmemektedir. Aynı zamanda protein insan vücudunda bulunan su oranının da dengelenmesini sağlamaktadır. İnsan vücudunun karşılaması gereken proteinin eksikliği durumunda, metabolizmada bulunan su oranı dengesi de sağlanmayacaktır. Protein eksikliğinde özellikle bebek ve çocuklarda zeka gelişmesi durumunda birtakım sorunlar ortaya çıkmaktadır. Protein insan metabolizmasının en önemli minerallerinde olan azot mineralinin dengede olmasını sağlamaktadır ve protein aynı zamanda kan serumunun içeriğinde bulunan katı maddelerin yüksek bir oranına sahiptir.
Protein aynı zamanda insan vücudunda bulunan aminoasitlerin birbirine bağlanması sonucunda meydana gelen büyük organik bileşikler olarak insan vücuduna fayda sağlanmaktadır. Proteinler insan vücudunda aç olunan durumlarda vücut tarafından en son tüketilen bir besindir ve proteinlerin sindirilmesi her yiyecekte olduğu gibi midede başlamaktadır. . Aynı zamanda insan vücudunda proteinin eksik olması durumunda kişide oluşan halsizlik durumunu sonucunda ortaya çıkan kas kaybından dolayı, kişi hızlı kilo almaya başlar. Protein eksikliğinde yürümek gibi çok az enerji harcanan bir eylemde bile insanlar çabuk yorulmaktadır.
Protein Eksikliği Belirtileri
İnsan vücudunda bulunan protein oranının düşmesi sonucunda birtakım belirtilerle bize bu mesajı vermektedir. Protein eksikliği belirtileri şunlardır, yürüyüş ya da herhangi bir fiziksel aktivite yaptığınız zaman çabuk yoruluyor olmanız, saçın sağlığının git gide yitirmesi ve bunun sonucunda saçın dökülmesi, halsizlik ve kas kaybının yaşanmasından dolayı gerçekleşen aşırı kilo alma, tırnakların çok çabuk kırılması, ayak ve ayak bileklerinin altında su dolu sıvının birikmesi, saçta bulunan pigmentasyon maddesinin azalması sebebiyle saçın hızlı bir şekilde dökülmesi, saç tellerinin yıpranması, cansız saçların ortaya çıkması, deride aşırı kuruluğun olması, kızarıklık, pul pul dökülme ve deri ülserinin ortaya çıkması, aşırı karın ağrısı ve aynı zamanda meydana gelen mide bulantısı, kan şekerinin düşük olmasından dolayı uykusuzluk ve bununla beraber şiddetli baş ağrısının olması gibi birçok bariz olan belirtileri bulunmaktadır.
Protein Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Kas Zayıflığı
Kol, bacak gibi organlarınızın ani güç kaybı veya zayıflamalarında ilk akla gelmesi gereken sorunlardan biri protein eksikliğidir. Protein kaslarımızın enerji kaynağıdır, bu nedenle protein eksikliğinde kaslarımızda ağrı ve güçsüzlük hissederiz. Özellikle erkeklerde yaşlanmaya bağlı kas kayıpları oluşması normaldir. Bir de bunun üstüne yeterli protein alınmaması durumunda bu kayıplar daha da fazla oluşur. Protein eksikliği kas kütlesinin kaybının yanında güç kaybınıda beraberinde getirir. Bunun yanında proteinin bir diğer faydası, demir ve kalsiyum emilimini üst düzeye getirerek kes ve kemik sağlığını korumaya yardımcı olmasıdır.
Sağlıksız Saçlar
Saçınız ağırlıklı olarak keratin diye bilinen bir proteinden oluşur ve bu mineral saç sağlığı için çok önemlidir. Yetersiz protein almanız durumunda saçınız yıpranmış görünür, saç dökülmeleri artar ve saç yapısı incelir.
Gizli Açlık Hissi
Yeteri kadar protein alınmaması durumunda tam doyum hissine ulaşamazsınız. Bunun sonucunda vücut hızlıca yakacağı şekerli gıdalara yönlenir. Çikolata, şekerleme veya abur cubur yeme isteği baş gösterir. Buda size farklı sağlık sorunları olarak geri döner. Proteinlerin sindirimi de daha uzun sürer. Bu sayede daha tok ve zinde olarak yaşantımıza devam ederiz.
Diş Eti Hastalıkları
İnsan vücudunda belirli bir oranda bulunması gereken protein seviyesinin azalması nedeniyle birtakım diş hastalıkları görülmektedir. Bu diş eti hastalıkları, diş etinin şişmesi, diş eti kanamaları olduğu görülmektedir. Diş eti hastalıklarının sona ermesi için protein eksikliğinin giderilmesi gerekmektedir.
Göz Bozuklukları
İnsan vücudundaki protein seviyesinin azalması gibi bir durumda göz bozuklukları ortaya çıkmaktadır. Protein eksikliğinde göz bozukluğu uzağı net görememe, yakını net görememe, bulanık görme, renklerin birbirine karışması gibi rahatsızlıklar ortaya çıkar. Protein göz sağlığı için çok gerekli olan bir besindir.
Ödem
Protein eksikliğinin bir diğer sonucu da vücudumuzun su tutması yani ödem oluşumudur. Bu özellikle ayak ve tabanlarda kendini belli eden şişlikler olarak ortaya çıkar. Kandaki tuz ve su oranının artması bu sorunun kaynağıdır. Yeterli protein alınmaması durumunda kandaki tuz ve su hücrelere aktarılır ve orada şiş bir görüntü oluşur. Parmağınız ile bölgeye bası uygulayın, parmağınızı çektiğinizde iz kalıyor ve cilt kendini geç toparlıyorsa ödem akla gelmelidir.
Bağışıklık Sisteminiz Zayıflar
Tüm hücreler için gerekli olan proteinin az alımı aynı zamanda hastalıklara karşı savunma sistemimizi de zayıflatır. Protein, beyaz kan hücrelerini, antikorları, kan proteinlerini ve interleukinler ve sitokinleri de içeren savunma sistemi elemanlarının yapı taşıdır.
Yorulma
İnsanların gün içerisinde kısa mesafede yürümeleri, sabahları halsiz bir şekilde uyanarak, gün boyunca halsiz hissetme durumunun devam etmesi, herhangi bir hareket yapmak için kendini çok isteksiz hissetmesi gibi durumların hepsi çabuk yorulmanın belirtileri arasında yer almaktadır. Çabuk yorulma durumu önemsiz görülse de alt yapısında farklı sebepler yer alabilir, mesela uyku düzeninin bozuk olması, spora başlamadan önce ısınma hareketlerinin aşamasının atlanıp ağır hareketlere direkt geçilmesi durumunda, insan vücudunda bulunan protein oranının azalmasından dolayı çabuk yorulma durumu yaşanabilir.
Kansızlık
Bir diğer adı anemi olan kansızlığın alt yapısında birtakım nedenler yer almaktadır. Dünyada insan nüfusunun bir kısmı kansızlık durumuyla karşı karşıya kalmış olsa da ciddi belirtileri yaşamadıkları sürece bu durumu çok önemsemezler. Kansızlıkta görülen belirtileri azaltmak için kan ilacı kullanan bireylerin bu çabaları yeterli olmamaktadır ve bu durum için doktor tarafından gerekli görülen tedavi şekli uygulanmalıdır. İnsanlarda kansızlık durumunun görülmesinin başlıca sebeplerinden biri de protein eksikliğidir, insan vücudunda protein seviyesinin düşmesi sonucunda kansızlık görülmektedir. Kansızlığı önlemek için yeterli miktarda günlük olarak protein almamız gerekmektedir.
Kan Basıncının Düşmesi
Kan basıncının kanın damarlardaki akışı aşamasında damar çeperine yapmış olduğu baskıya verilen isimdir. İnsanlarda görülen kan basıncının düşmesinin başlıca sebeplerinden biri insan vücuduna yeterli bir oranda protein bulunmamasıdır. Kan basıncı seviyeleri olan 120/80 normal olarak kabul edilir, 120’den 139/80’ne de normal olarak değerlendirilir ama sınır seviyede bulunan kan basıncı seviyesi 140/90 üzeri bir seviyeye sahipse bu durumuna yüksek tansiyon adı verilir. Kan basıncı seviyesinin normal değerlerde olabilmesi için günlük alınması gereken protein ihtiyacının karşılanması gerekmektedir.