Metabolizmayı Hızlandıran Gıdalar
Metabolizma hızı, organların çalışması için vücudun gün boyu ihtiyaç duyduğu minimum enerji (kalori) değeridir.
Metabolizma hızı yüksek olanlar düşük olanlara göre gün boyu daha fazla kalori yakar ve bu özellikle kilo verme döneminde önem kazanır. Metabolizmayı hızlandıran besinler ile gün içinde dinlenir halde yaktığınız kalori miktarını arttırarak kilo vermek için avantaj sağlayabilirsiniz. Bu besinler dışında kahvaltıyı atlamamak, kendinizi aç bırakmak yerine sık ve küçük öğünler yemek, çok yorucu olmayan ancak düzenli egzersizler yapmak metabolizmayı hızlandırmak ve gün boyu normalden daha fazla enerji harcamasını sağlamak açısından önemlidir.
Metabolizma Hızı Nedir?
Her insanın metabolizma hızı cinsiyetine, yaşına, kas yoğunluğuna, vücudundaki yağ miktarına göre değişebilir. Bazı insanlar vücudun normal fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için her gün 1300 kaloriye ihtiyaç duyarken bazı kişilerde bu rakam 2000'e kadar çıkabilmektedir.
Metabolizma hızı bazal (BMR) ve dinlenir haldeki (RMR) metabolizma hızı olarak 2 farklı şekilde ölçülür. Dinlenir halde harcanan kalori miktarını ölçmek, bazal metabolizma hızını ölçmekten daha kolaydır. Bazal metabolizma hızının doğru ölçülmesi için kişinin tamamen dinlenir halde olması, testten 10-12 saat öncesinden itibaren herhangi bir şey yememesi istenir. Dinlenir haldeki metabolizma hızını ise bir eczanede ölçtürebilirsiniz. Sonuç olarak bu değerler birbirine yakındır ve gün boyu egzersiz yapmadan yaktığınız ortalama kaloriyi dinlenir haldeki metabolizma hızınızı ölçtürerek öğrenebilirsiniz.
Metabolizmayı Hızlandırmanın Yolları
Kilo vermenin sırrı düzenli ve dengeli beslenme. En önemlisi de iyi çalışan bir metabolizma. Eğer metabolizmayı çalıştırmayı başarırsanız ideal kilonuza kavuşursunuz.
1) Vücut Kompozisyonu: Sağlıklı metabolizma için yağ kaybetmeli, kas arttırmalısınız. Yağsız doku ne kadar artarsa hastalıklara yakalanma oranı da o kadar düşer.
2) İdeal Kilo İçin: Asla aç kalmayın. Açken yağ hücreleri isyan bayraklarını çeker. İştah açılır, metabolizma yavaşlar, kas kaybı başlar. Günlük en az 1000 kkal almalısınız.
3) Hormonal Dengeye Dikkat: Hormonlar ve yağlar etkileşim halindedir. Şişmanlayınca hem hormonlar hem metabolizma değişir. Hormonların dengeli çalışması için iyi yağlarla beslenmek, glisemik indeksi düşük besinleri tercih etmek, kahvaltıyı atlamamak, sık yemek gerekir.
4) Bol Sıvı Tüketin: Günde 500 ml fazla su içmek metabolizmayı yüzde 20 hızlandırır. Bu küçük oran bile haftada 400 gram kaybetmenize sebep olur. Vücut günlük en az 2 litre suya ihtiyaç duyar. Su dışında bitki çayları, limonata, greyfurt suyu, ev yapımı buzlu çay metabolizmayı hızlandıran sağlıklı içeceklerdir. Alkol, kola, gazlı içecekler, çay, kahve acıktırır, stresi artırır, yağlandırır, karaciğeri yorar.
5) Yeterince Protein: Protein kasları oluşturur. Yetersiz protein alımı metabolizmayı yavaşlatır. Her öğünde protein almaya çalışın. Böylece kan şekeri dengelenir, tokluk hissi artar. Fazla protein ise yağ olarak depolanır, böbrek, karaciğer ve kalpte problem oluşturur.
6) Yeterli Lif Alın: Lifler vücudun süpürgesidir. Toksinleri atar, tok tutar, yağ emilimini azaltır. Kan şekerini dengeler. Fazla lif almaktan korkmayın, kalorisi yoktur, çünkü sindirilmez. Sebze, meyve, rafine edilmemiş tahıllar lif içerir.
7) Düzenli Egzersiz Yapın: Egzersizin ilk 20 dakikasında önce karbonhidratlar, sonra proteinler ve en son yağlar enerji olarak harcanır. Bu yüzden 15 dakika koşmaktansa 35 dakika yürümek daha çok yağ yakar. Ortalama hareket için günde 10 bin adım gerek. Nabzınızın çalışması içinse dakikada 140 adım atmaya çalışın.
8) Glisemik İndeksi Düşük Gıdaları Tercih Edin: İnsülin dengesizse sürekli açlık hisseder, karbonhidrat tüketmek isteriz. Omega 3 yağ asitleri insülin hassasiyetini arttırır, bu yüzden haftada 2-3 gün balık tüketin. Zeytinyağı, keten tohumu yağı, somon balığı yararlı yağ asitleri içerir. Asla aç kalmayın. Krom minerali almak da insüline hassasiyeti arttırır.
9) C Vitamini Şart: Portakal, greyfurt, limon gibi turunçgiller yüksek oranda C vitamini içerir. C vitamini detoks etkili, idrar söktürücü ve kolesterol düşürücüdür. Her öğünde C vitamini içeren yiyecekler olmalı.
10) Pektin Lifi Zayıflatır: Elma, böğürtlen, greyfurt gibi bazı meyvelerde pektin adlı lif bulunur. Bu, hücrelerin yağ emilimini azaltır. Ayrıca kan basıncını düşürür, kolesterolü yok eder, kabızlığı önler. Bir elma ve bir greyfurt yerseniz, kalp ve dolaşım sorunlarından korunmuş olursunuz.
11) Sarımsak Ve Soğan: Yağ depolarının azalmasına yardım eder. Sarımsak içeren her besinin antibiyotik ve bağışıklık yükseltici etkisi vardır. Yüksek tansiyon ve kalp hastalığı tehlikesini azaltır. Soğan mide kanserine, sarımsak da bağırsak kanserine yakalanma riskini düşürür.
12) Baharatlar: Zencefil, acı biber ve köri metabolizmayı hızlandırır. Tarçın, kan şekerini dengeler. Zencefil metabolizmayı hızlandırmanın dışında, şişkinliği de azaltır. Rezene fazla suyu atar. Kekik, kolesterol düşürücü, yağ yakıcıdır. Biberiye de dolaşım sistemini uyarır
13) Kahvaltı Olmazsa Olmaz: Kahvaltı etmediğinizde, vücuda açlık çektiğinize dair mesaj gönderilir. Böylece metabolizmanız, vücudunuzu korumak adına yavaşlar. Besinler, özellikle de karmaşık karbonhidratlar, metabolizmayı ateşler. Kahvaltıyı yapmayanlar, yapanlara oranla 4 kat fazla şişmanlar.
14) Yemeği Erken Yiyin: Araştırmalar, kuvvetli kahvaltı ve öğle yemeği ile hafif akşam yemeği yiyerek kilo verildiğini gösteriyor. Akşam yemeğini olabildiğince erken bir saatte, mümkünse yatmadan en az 4 saat önce yemeye bakın.
15) Düzenli Beslenin: Ara öğünleri de beslenme programınıza dahil edin. Meyve, sebze ve tahıl gibi karmaşık karbonhidrat grubunda yer alan besinler, metabolizmayı hızlandırır.
16) Aralı Antrenman Yapın: Düzenli olarak uyguladığınız aerobike ek olarak, öğle ya da akşamları 10-15 dakikalık hızlı bir yürüyüş de yapın. Bu, metabolizma hızını artırır.
17) Ağırlık Kaldırın: Haftada 2-3 gün ağırlık çalışması yaparak kaslarınızı çalıştırın. Bu çalışma vücudun sıkılaşarak şekillenmesini sağlar, metabolizma hızını artırır.
18) Hareketli Olun: Aktif olmanın yollarını arayın. Arabanızı daha uzağa park etmek, asansörü kullanmak, evi toplarken bir sürü eşyayı bir seferde değil de birkaç seferde taşımak gibi basit ama etkili yollar bulabilirsiniz.
19) Demir Alın: Demir, kaslara, yağ yakımı için oksijen taşınmasını sağlar. Her ay adet dönemiyle kan kaybı yaşayan kadınların demir alması önemli. Demir en çok kırmızı et, yumurta, ıspanak ve yeşil yapraklı sebzelerde bulunur.
20) Süt Ve Yoğurt Tüketin: Yeterli kalsiyum alımı metabolizmayı hızlandırır. Yağsız süt ve yoğurt, en iyi kalsiyum kaynaklarıdır.