Aynısefa Nedir? Aynısefanın Faydaları Nelerdir?
Latince adı ‘Calendula officinalis’tir. Tohum bağlayan çiçeklerin uygun şekilde koparılmasından sonra bitkinin yeniden çiçek vermesinden dolayı, bu bitkiye Latince ayın ilk günü anlamına gelen Calendula ismi verilmiştir. Turuncu renkli çiçekleri sebebiyle Portakal Nergisi olarak da bilinir. Ancak Nergis bitkisiyle herhangi bir yakınlığı yoktur. Papatyagiller familyasındandır. Ilıman iklimin hüküm sürdüğü hemen her coğrafyada yetişen, tek yıllık, otsu bir bitkidir.
Aynısefa, birçok dünya mutfağına girmeyi başarmış, tatlandırıcı ve renklendirici olarak yiyeceklerde kullanılan bir çeşnidir. Safran tadı içermemesine rağmen safran rengi verdiğinden özellikle bazı ekmeklerin ve keklerin vazgeçilmezidir. Kendine özgün hoş kokusuyla, rahatsız etmeyen aroması sayesinde hemen hemen her tür salatada süs malzemesi olarak kullanılabilmektedir.
Aynısefa’nın kullanımı 12. Yüzyıla kadar dayanır. Eski çağlardaki insanlar Aynısefa’yı genellikle tıbbi amaçlı kullanmışlardır. Aynısefa çiçeğinin yaprakları ağız yoluyla alınmaz, daha çok merhem haline getirilerek kesik, yanık tedavisinde harici olarak kullanılırmış. Bir de yağmur göstergesi olarak bilinirmiş. Eğer sabahları saat 7’den sonra da çiçekleri kapalı kalmayı sürdürürse o gün yağmur yağacak demekmiş.
Aynısefa bitkisinden; aynısefa çayı, aynısefa yağı, aynısefa tentürü, merhemi ve kremi üretilir. Ayrıca içeriğindeki saponin, karoten, falvonoidler, sterol ve uçucu yağların zenginliğiyle çok çeşitli ilaçların muhteviyatına girmiştir.
Aynısefa bitkisi çiçekleri, taç yapraklarıyla birlikte, yaz başından sonbahara kadar toplanmalı ve gölgede iyi havalandırılarak kurutulmalıdır. Özenle kurutulan bu yapraklardan aynısefa çayı hazırlanabilir. Halk arasında kulak enfeksiyonlarından boğaz ağrısına, ağız içi iltihaplarından mide kanserinden korunmaya, sindirimi kolaylaştırmadan psikolojik rahatsızlıklara kadar birçok hastalığa iyi geldiği kabul edilir.
Kuru, serin ve loş bir ortamda, renkli cam kaplarda saklandığı takdirde Aynısefa bitkisinin ömrü 2 yıldır.
Aynısefanın Sağlık Açısından Faydaları
Hemoroit Ve Mide Ülseri İçin Faydalıdır :Yavaş iyileşen yaralar ve ülserler için aynısefa bitkisinden yapılan jeller ve topikal olarak uygulanan merhemler oldukça faydalı olabilmektedir. Yapılan çalışmalara göre, aynısefa yaraların hızlı iyileşmesini sağlamaktadır. Aynısefa aynı zamanda cilt sıkılığı ve hidrasyonu için benzersizdir. Artan kan akışına ve oksijene destek olarak yeni doku büyümesini sağlamaktadır. Bu nedenle, hemoroit ile mücadele edebilmeke ve midede oluşan ülser belirtilerini hafifletmektedir.
Antimikrobiyal ve Antiviraldir: Bu bitkinin yağı içerdiği asitler nedeniyle güçlü antimikrobiyal ve antiviral etkilere sahiptir. Bu nedenle, patojenlere karşı etkili olmasının yanı sıra, candida ve antibiyotiklere karşı direnç kazanan bakterilerle mücadele edebilmektedir. Bugün ise birçok üründe antiseptik olarak kullanılmaktadır.
Ağız Sağlığına Destek Olur: Aynısefa güçlü antibakteriyel ve antimikrobiyal özelliklere sahip olması nedeniyle diş macunlarında ve ağız gargaralarında kullanılan popüler bir bitki olmuştur. Bu bitki dişeti iltihabı, diş boşlukları ve plakların oluşumunu engellemek gibi birçok durumda inflamasyonla mücadele etmektedir. Ayrıca, ağızdaki bakterileri yok etmeye destek olarak sağlık bir ağız ortamı sağlamaktadır.
Boğaz Ağrısını Rahatlatır: Aynısefanın bir başka harika kullanımı ise çay olarak hazırlandığında boğaz yatıştırıcı görev görmesidir. Hatta bademcik iltihabını bile tedavi etmek için kullanılan aynısefa mukus zarlarındaki iltihabı kurutarak rahatlatma sağlamaktadır.
Ateşi Düşürmeye Yardımcı Olur: Yüksek ateş her zaman ciddi bir hastalığın habercisi olmayabilmektedir. Ama ateşin yaşatacakları kötü sonuçlar doğurabilmektedir. Aynısefa ateşi düşürmeye yardımcı olarak vücudun ısısını güvende tutmaktadır.
Karaciğeri Temizler: Sihirli bir ot olarak da görülen aynısefa bitkisi karaciğeri temizlemek için yardımcı olabilmektedir. Bunun bir sonucu olarak ise, vücudun çeşitli süreçlerde düzgün olarak işlemesi sağlanmaktadır. Sağlıklı bir hayat sürmek için vücuda destek olmaktadır.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirir: Aynısefa çiçeğine parlak turuncu rengini veren bileşen havuçta da bulunan beta-karoten bileşenidir. Bu nedenle, aynı temel sağlık yararlarının pek çoğuna ve yüksek oranda A vitaminine sahiptir. Aynısefa bitkisinin çiçeği uçucu yağlar ve şeker olarak bilinen maddeler içermektedir. Böylece bağışıklık sistemini güçlendirmektedir. Aynısefa bitkisinin bu sağlığa olan faydalarından yararlanmak için çayını demlemek en idealidir. Hem sıcak hem de soğuk servis ederek bağışıklık sisteminize destek olabilirsiniz.
Gastrointestinal Sorunlara İyi Gelir: Özellikle aynısefa bitkisiyle hazırlanan çaylar sindirim sistemi için oldukça faydalıdır. Aynısefa basitçe prostaglandin E1 (PGE) kontrol ederek hem bağırsak astarlarını hem de mideyi korumaktadır. Ayrıca, aynısefa gastrit, mide kanseri gibi peptik ülser ile ilişkili olumsuz etkileri mümkün olduğu kadar devre dışı bırakmaya yardımcı olmaktadır.
Antibakteriyeldir: Aynısefa bitkisi bakterilere karşı oldukça etkilidir. Küçük kesiklerde mikropların oluşmasını engellemek için mükemmel bir losyondur. Aynısefa gastrointestinal enfeksiyonlara yol açabilecek bakterilerle mücadele edebilen en aktif bitkilerden biri olarak bilinmektedir. 2009 yılında yapılan bir araştırmaya göre, aynısefa çocuklarda ishale neden olan bakterileri devre dışı bırakmaya yardımcı olabilmektedir.
Sindirime Yardımcı Olur: Aynısefa bitkisi safra kesesine destek olarak tıkanmayı ortadan kaldırmakta ve safra kesesindeki zorlukları kolayca rahatlatabilmektedir. Böylece, eliminasyon ve sindirime yardımcı olmasının yanı sıra, doğal bir müshil etkisi görerek vücuda destek olmaktadır.
Kanserler Savaşır: Yapılan sayısız güncel araştırmaya göre, aynısefa tüketiminin sahip olduğu elementler nedeniyle kanserden uzak kalmak için verimli olabileceği ifade edilmiştir. Sahip olduğu özel flavonoidlerin ve antioksidanların varlığı hücrelerin gelişimine etki ettiği gibi diğer yandan da kontrol dışı, düzensiz hücre büyümelerini de engellemektedir.
Cilt Sağlığını Destekler: Daha önce de belirtildiği gibi, aynısefa bitkisi antioksidan işlevine sahip olan karotenoidler içermektedir; böylece sağlıklı bir cilde ulaşmak için oldukça etkili olabilmektedir. Bu özel çay böcek ısırıkları, döküntü, sıyrıklar ve küçük kesikler gibi çok sayıda cilt zorlukları hafifletmek için bez kullanarak dıştan cilde basitçe uygulanarak kullanılabilmektedir. Bu tür bir çay cildi geliştirerek sağlıklı bir görüntü sunmaktadır. Aynı zamanda kırışıklar ve ciltteki çizgileri azaltmaya da oldukça yardımcı olmaktadır.
Adet Dönemine Yardımcı Olur: Aynısefa bir başka harika avantajı ise kadınlara adet dönemlerini düzenlemek için yardım etmesidir. Bu süreler boyunca aynısefa çayını tüketmek karın krampları ile ilişkili ağrıları azaltabilmekte ve menopozda ateş basması, baş ağrısının yanı sıra mide bulantısı ya da kusmayı azaltabilmektedir. Menstrüel sorunlar yaşayan kadınlar için, aynısefa çayı rahatlatmakta ve diğer hoş olmayan belirtileri ile birlikte ağrıyı da azaltabilmektedir.
İltihaplanmalara İyi Gelir: Aynısefa vücuttaki iltihaplanmanın yarattığı rahatsızlığı ortadan kaldırmaktadır. Bir öksürük ya da tıkanıklıktan muzdaripseniz, aynısefa çayı bunun için harika bir çözüm olabilir. Eğer artrit ve gut nedeniyle bir ağrı yaşıyorsanız yine aynısefa yağından yararlanabilir ve cilde uygulayarak kullanabilirsiniz.
Krampları Sakinleştirir: Aynısefanın birçok kişi tarafından kullanın bir özelliği ise anti spazmodik yeteneğine sahip olmasıdır. Eğer bir sinir sistemi bozukluğundan muzdaripseniz, besin programınıza aynısefa çayını ekleyebilirsiniz; özellikle menstrüasyon döneminde yaşanan kasılma durumlarıyla beraber bazı ağrılı krampları hafifletmektedir.