Dünya değişiyor, diyetler de yenileniyor. Eskiden “bir kibrit kutusu kadar peynir” ile başlayan diyet listelerinin yerini kinoalar, chia tohumları, avokadolu yumurtalı kahvaltılar aldı. Eskiden ulaşılması güç olan tropikal meyveler bile artık soframızda kendine yer etti. Yeme alışkanlıkları, düzeni değiştikçe diyet listeleri de yenilenmeye başladı. Bununla birlikte pek çok yeni diyet yöntemi de çıktı ortaya. Aralıklı oruç son yıllarda en bilinen diyet yöntemlerinden biri. Aralıklı oruç ne demek sorusunun yanıtı ile başlayalım. Aralıklı oruç, yiyecekleri bir “yeme penceresine” dahil ederek o saatlerde yemek ve geri kalan saatlerde herhangi bir gıda almamak demektir. Biraz daha açalım. Önce kendinize bir yeme aralığı seçiyorsunuz. Bu ara 8 saatlik bir dilimi kapsayabilir. Bu 8 saatlik dilimde 2 ana öğün yapıyorsunuz. Eğer çok acıkırsanız sağlıklı atıştırmalıklarla ara öğün de yapabilirsiniz. 8 saat sürenin ardından bir nevi vücudunuzu kilitliyorsunuz ve hiçbir şey yemiyorsunuz. Saat dilimlerini kendinize göre ayarlayabilirsiniz. Aralıklı oruç farklı şekillerde uygulanabiliyor ancak bunlardan en bilineni 16/8 aralıklı oruç diyeti… Bu aralıklı oruç çeşidinde gün boyunca 8 saatlik bir pencerede yemek yiyor geri kalan 16 saat boyunca oruç tutuyorsunuz. Kilo kaybını destekleyen bir yöntem. Yanı sıra kan şekerini dengelediği ve beyin fonksiyonlarına da olumlu etki ettiği düşünülüyor. İnsan ömrünü uzattığı gibi bazı düşünceler de var. Aralıklı oruç nasıl yapılır sorusunun yanıtı ile devam edelim. Aralıklı oruç birkaç saat diliminde yapılabilir. Aralıklı oruç şekillerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;
· 16/8 diyeti: Burada yukarıda da sözünü ettiğimiz gibi yine hedef 8 saatlik yeme penceresi ve 16 saatlik oruç. Günün 16 saati hiçbir şey yememeniz gerekiyor. Yemek yiyebildiğiniz 8 saatlik aralık genellikle gündüz 12 ila akşam 8 olabiliyor. Özellikle çalışanların tercih ettiği bir yöntem. Çünkü işten çıkış ve eve geliş saatleri 20:00’ı bulabiliyor malum.
· 5/2 diyeti: Bu diyet yönteminde haftanın iki günü baz alınıyor. Bu iki gün üst üste olmaması gerekiyor. İki gün boyunca günlük alınması gereken kalori miktarının yalnızca %25’inin alınması gerekiyor. Dediğimiz gibi önemli olan üst üste günlerde değil haftanın iki günü yapmak.
· 24 saatlik oruç diyeti: En ağırlarından, en zorlayıcılarından biri. Bu oruç yönteminde haftanın ya da ihtiyaca göre ayın 1 günü hiçbir şey yenmiyor ve 24 saat açlık sağlanıyor.
Peki aralıklı oruç kilo verdirir mi? Aslında en merak edilen de bu. Kilo vermeyi çok isteyenler için bu sorunun tek bir yanıtı var; aralıklı oruç kilo verdirir. Yapılan araştırmalara göre aralıklı orucu deneyenler genellikle başarıya ulaştı. 2017 yılında Annual Review of Nutrition (Yıllık Beslenme Değerlendirmesi) isimli dergide bir araştırma yapıldı. Bu araştırmaya göre aralıklı oruç yöntemini deneyen 16 kişiden 11’i kilo vermeyi başardı. Aralıklı orucun faydaları arasında; etkili kilo kaybı, kan şekerini düzenleme, uzun ömür, sağlıklı yaşam ve benzeri gibi yararlar var. Aralıklı oruç en bilinen diyet yöntemlerinden biri olsa da herkese göre değildir. Yani her bünye aralıklı orucu kaldıramayabilir. Örneğin insülin direnci olanlar için aralıklı oruç tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Bu noktada mutlaka uzman kontrolünde diyet yapılması gerekir. Aralıklı oruç her ne kadar pek çok kişi tarafından uygulansa da yine de zararlı olan tarafları da vardır ve mutlaka doktorun onayıyla, kişiye özel olarak programlanmalıdır. En az aralıklı oruç kadar popüler olan bir diğer diyet yöntemi ise tek öğün beslenmedir. OMAD olarak bilinen tek öğün beslenme hakkında bilgiler vereceğiz bugün sizlere.
OMAD nedir?
Sağlıklı beslenme programları mutlaka kişiye özel yapılmalıdır. Diyet listeleri herkese göre değil kişiye özel olmalıdır. Bu noktada kişinin mevcut sağlık durumu baz alınmalıdır. Sağlık durumuna bağlı olarak diyet programı uygulanmalıdır. Her yazımızda dile getirdiğimiz gibi diyet herkese göre değil mutlaka kişiye özel olarak programlanmalıdır. Eğer tek öğün beslenme programını uygulamaya karar verdiyseniz bunun için önce doktorunuzdan onay almalı ve sağlığınızı böylesine sert bir diyete elverişli olup olmadığın öğrenmelisiniz. Tek öğün beslenme aslında Twitter’ın CEO’su tarafından gündeme getirilen bir konu. Tek öğün beslenerek kilo verme sağlanıyor. OMAD olarak bilinen bu sistemin açılımı: one meal a day. Yani günde tek öğün. Çok alışık olmadığımız ve zorlayıcı diyetlerden biri olarak karşımıza çıkıyor. Günün en aktif olduğunuz zaman diliminde istediğinizi yiyorsunuz bu diyette. Hatta istediğiniz yemeği istediğiniz kadar yiyorsunuz. 1 saat boyunca kendinizi yemek yemeye adıyorsunuz kısaca. Geri kalan 23 saat boyunca yemek yemek yok. Günde 1 kez yiyor ve geri kalan sürelerde kesinlikle bir şey yemiyorsunuz. Sıcak ve soğuk yemekler, içecekler, atıştırmalıklar bu 1 saatlik dilimde tüketilir. Aslında aralıklı oruçla benzerdir ancak burada açlık çok daha fazladır ve öğün tektir. Çok yoğun bir çalışma temponuz varsa bu diyet programı size iyi gelebilir. Ancak evde yapılması zor olabilir. Çünkü boş vakitlerde yeme isteği uyanabilir. Yoğun tempoda yapıldığında yemek yemek akla pek gelmeyeceğinden çok daha kolay olacaktır.
Tek öğün beslenmenin faydaları nelerdir?
Tek öğün beslenmenin faydalarına dair farklı görüşler vardır. Bazı uzmanlar bu diyetin zararlı sonuçlar doğurabileceğini düşünür. Özellikle metabolizmayı yavaşlatabilir ya da organların işleyişine zarar verebilir. Gün içerisinde bir kez yemek yemek vücuttan zararlı maddeleri dışarı atmaya yarayabilir. Bazı nörolojik rahatsızlıkları önlemeden etkili olduğu düşünülür. İştahın kontrol altına alınmasını sağlayabilir. Tek öğün beslenmek kilo kaybına da destek olabilir. 1 saatlik yemek molasında eğer tercihimizi sağlıklı besinlerden yana yaparsak kilo vermek kaçınılmaz olacaktır. Yemek listesinde kalorisi düşük besinler, probiyotikli gıdalar ve tam tahıllı ürünler olursa kilo vermek daha sağlıklı olabilir. Tek öğün beslenme zayıflatır mı sorusunun yanıtı kişiye ve yediklerine bağlı olarak değişecektir. Ancak bu süre zarfında sağlıklı beslenilirse ve o 1 saatlik yeme süresinde vücuda fayda sağlayan şeyler tüketilirse kilo vermek daha kolay olacaktır.
Tek öğün beslenmenin zararları nelerdir?
Tek öğün beslenme, kilo verme bakımından kulağa hoş geliyor gibi olsa da günün sonunda pek çok sağlık sorununu da gündeme getirebilir. Özellikle insülin direnci olan hastalar için uygun bir diyet değildir. Uzun süre açlık gerektirdiğinden vücuda pek çok zararı olabilir. Sağlık sorunu olanlar için tek öğün beslenme ciddi sağlık sorunlarını gündeme getirebilir. Bu noktada tek öğün beslenme programını uygulamadan önce mutlaka doktora danışmak gerekir. Kilo vermek ve sağlıklı bir vücuda ulaşmak herkesin ortak arzusudur. Ancak bu noktada hedefe gidilen yol çok önemlidir. Sağlıksız bir beslenme rutini ile kilo vermek beraberinde pek çok sağlık sorununu getirecektir. Bazı bünyelere sabah meyve yemek iyi gelmezken bazıları için kâfidir ya da maydanoz ve benzeri kürler bazı kişilerde işe yararken bazılarında tansiyon sorunlarına yol açabilir. Bu ve bunun gibi örnekleri çoğaltmak mümkündür. Bu noktada ilk yapılması gereken bir uzmana danışarak kişiye özel program oluşturmaktır. Yanı sıra diyete başlamadan önce kan testleri de yapılmalı ve olası sorunlar diyet öncesi tespit edilmelidir. Testlerde insülin direncinin varlığı söz konusu olduğunda diyet rotası bambaşka bir yere döner örneğin. Bu gibi detaylar diyetin sağlıklı olması için atılması gereken ilk adımlardır. Tek öğün beslenme modeli pek çok kişide işe yarayabilir ancak size iyi gelmeyebilir. Bu nedenle aralıklı oruç, tek öğün beslenme ve benzeri gibi diyet yöntemlerini uygulamadan önce mutlaka doktorunuza danışmanızda yarar olacaktır.
