Ağız kokusu ya da halitozis, açlık, böbrek yetmezliği, diyabet (şeker hastalığı), karaciğer, mide, bademcik ve diş rahatsızlıkları gibi çeşitli nedenlerden ötürü insan nefesinde hissedilen kötü kokudur.
Ağız Kokusunun Nedenleri Nelerdir?
Besinler: Gıda, ağızdan gelen kötü kokuların birincil kaynağıdır. Sarımsak, soğan ve baharatlı gıdalar, egzotik baharatlar, bazı peynirler, balık ve kahve gibi asitli içecekler ağız kokusu oluşturur.
Sağlık Sorunları: Sinüs enfeksiyonları, pnömoni, boğaz ağrısı (farenjit) ve diğer boğaz enfeksiyonları, pamukçuk, bronşit, geniz akıntısı, diyabet, reflü, laktoz intoleransı, diğer mide problemleri ve bazı karaciğer ya da böbrek hastalıkları ağız kokusuyla yakından ilişkilidir.
Ağız: Ayrıca ağız kuruluğu olarak adlandırılan ağzın kuruması da kötü koku sebebidir. Tükürük bezi sorunları, bağ dokusu bozuklukları (Sjögren sendromu), ilaçlar ağız kokusuna neden olan ağızla ilgili etkenlerdir.
Ağız Enfeksiyonları: Ağız boşluğu enfeksiyonları, diş eti hastalığı ya da gömülü dişler ağız kokusuna yol açarlar.
Protez: Temizlenmemiş gıda parçacıkları çürümeye ve bakteri üremesiyle kokuya neden olabilir. Gevşek protez, yara veya enfeksiyonlar nedeniyle ağız kokusu oluşur.
İlaçlar: Antihistaminikler ve diüretikler de dahil olmak üzere pek çok ilaç, kötü ağız kokusuna neden olabilir. Bunun yanında başta insülin alımı olmak üzere farklı hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar da ağız kokusu yapabilir.
Tütün Ürünleri: Sigara ve tütün çiğneme ağızda koku oluşturan kimyasallar oluşmasına sebep olurlar. Sigara aynı zamanda diş eti hastalığı ya da oral kanser gibi diğer ağız kokusuna neden olan hastalıkları tetikler.
Diş Temizliği: Düzenli olarak dişler temizlenmediği zaman ağızda kalan gıda parçacıkları çürümeye ve kötü kokuya yol açar. Kötü diş bakımı ağızda kokuya neden olan plak birikimine yol açar. Plak birikimi, aynı zamanda periodontal (diş eti) hastalıklarını tetikler.
Ağız Kokusu Nasıl Tedavi Edilir?
Daha Fazla Su Tüketimi: Şimdiye kadar yapılan araştırmalar, dehidratasyonun ağız kokusuna en çok neden olan etkenlerin başında olduğunu ortaya koymaktadır. Az su içmek ağız kokusuna neden olan bakterilerin temizlenmesine engel olur. Ağız içinde bulunan mikroplar gün boyunca alınan gıdalardan arta kalan gıdalardan beslenirler ve bu durum da ağız kokusuna neden olmaktadır. Dolayısı ile düzenli olarak su tüketmek ağız kokusunu azaltacaktır.
Çinko Eksikliği: Çinko içeren gıdalar almak ağız kokusunun giderilmesine yardımcı olur, aynı şekilde aksi durumda çinko eksikliği ağız içerisindeki mikropların artmasına neden olur. Düzenli olarak kabak, kabak çekirdeği, kakao gibi çinko açısından zengin besinler almak ağız kokusunu azaltabilir veya tamamen giderebilir.
Isırgan Otu Çayı: Kötü nefes vücudun içinde fazla miktarda bulunan metaller, maya ve diğer toksinlerin birikmesinden kaynaklanıyor olabilir. Sağlıklı diyetler uygulanarak bu sorun ortadan kaldırılabilir. Bunun için ısırgan otu veya ısırgan çayı tüketmek faydalıdır. Isırgan otu, kanı arındırmak ve vücuttaki toksinleri ortadan kaldırmak için önerilen en etkili bitkilerdendir. Isırgan otunun diğer bir önemli katkısı da böbrek yoluyla ürik asit atılımını sağlar, dolayısıyla sindirim sistemini de temizleyerek ağıza doğru geğirme yoluyla oluşan kötü kokulu gaz atmaya da faydalıdır. Günde 1-2 bardak ısırgan otu çayı veya suyu alınabilir. Bunun dışında ısırgan otunun sağlığa faydaları onlarca ifade edilmektedir.
Probiyotikler: Bağırsak sağlığının bozuk olması da ağız kokusuna neden olabilir. Bağırsak sistemindeki hastalıklardan dolayı meydana gelen ağız kokusu probiyotik içeren besinlerin tüketilmesiyle giderilebilir. Yoğurt, lahana turşusu gibi besinler alınarak sorun ortadan kaldırılabilir. Özellikle yatmadan önce düzenli olarak yoğurt tüketimin ayrıca birçok faydası vardır, yoğurdun diğer faydaları hakkında daha önce yazdığımız yazıyı inceleyerek bilgi alabilirsiniz.
Sebze ve Meyve Tüketimi: Neredeyse bütün sebze ve meyvelerin sağlık açısından faydaları farklıdır ama genel özellikleri ilk ağızla temas ettiklerinden dolayı ağız sağlığına oldukça faydalıdırlar. Bunun biz farkında bile değiliz. Sebze meyvelerin içerdikleri mineraller ağız içerisindeki mikropların ve zararlı bakterilerin ortadan kalkmasını sağlarlar.
Ağız Kokusuna Doğal Çözümler
Çilek
Çileğin dişlere ve diş etlerine faydası gözle görülür derecededir. Aynı zamanda diş taşlarından doğal yöntemle kurtulmanın formülünü içermektedir. Çileğin içinde bulunan çeşitli asitler diş diplerinde biriken taşları eritir. Diş plak oluşumunu en az düzeye indirir.
Elma
Elmanın içerisinde bir çok minerallerin de diş ve diş etine katkısı vardır. Kabukla yenilmesi bir yandan dişlerin kuvvetlenmesini sağlarken, diğer yandan da içerisinde bulunan maddelerle diş ve diş etlerini temizler temizler. Elma, havuç gibi meyvelerin ısırarak yenilmesi tavsiye edilir. Bu sayede dişleriniz kuvvetlenecektir.
Balık
Balığın içeriğinde bulunan fosfor, kemik ve diş dokusunun temel maddelerinden bir tanesidir. Dişteki fosfor dişin sertleşmesi için ana maddedir. Dolayısıyla daha sağlıklı dişler için haftada bir en az kez balık tüketilmelidir.
Kereviz
Kerevizin dişleri koruması iki yolla olur. Kereviz bolca çiğnenmesi gereken bir yiyecektir. Bu ekstradan tükürük salgılamayı sağlar ve çürüklere neden olan bakterilerin etkilerini en aza indirir. Buna ilave olarak lifli ve sert yapıdaki doğal yiyecekler dişetlerine masaj yapar ve aynı zamanda diş aralarını temizlerler.
Kuru Yemişler
Kuru yemişler ve bazı meyve çekirdekleri dişi kaplayarak bakterilere karşı koruyucu bir tabaka oluşturan doğal yağlar içerirler. Bu bitkisel yağlar diş minesinin güçlenmesine yardımcı olup çürümelere karşı daha dayanıklı olmalarını sağlar ve çekirdekleri de kalsiyum içerir.
Karanfil
Pek çok yerde yemeklerden sonra karanfil sunulur. Gerçekten de karanfilin ağız kokusunu özelliği vardır. Karanfilin keskin tadı ve konusu vardır. Aynı zamanda bakterilerin ve mikropların üremesini engelleme özelliği vardır. Antiseptik ve antioksidan etkisi sayesinde hem sindirimi kolaylaştırır hem de ağız kokusunu önler. Unutmamak gerekir ki karanfil ağızda tahrişe neden olmaktadır. O yüzden karanfil kullanımını maksimum düzeyde tutmamakta fayda var. Karanfil ve karanfil tozuyla çay yapıp bunu ağız kokusu için kullanabilirsiniz.
Maydanoz
Ağız kokusuna neden olan yiyecekleri tüketildikten hemen sonra dört-beş yaprak taze maydanoz çiğnemek ağız kokunuzu bastıracaktı ve aynı zamanda hoş bir ağız kokusuna sahip olmanıza yardımcı olacaktır.
Peynir
Peynir içindeki kalsiyum minerali sayesinde dişler için birden çok yarar sağlar. Öncelikle ağzın PH dengesini ayarlamaya yardımcı olur. Aynı zamanda çürüklere karşı korur ve yeni çürüklerin oluşmasını büyük ölçüde engeller. Özellikle şekerli gıdalar alındıktan hemen sonra yenilecek bir parça peynir, şekerin dişleri çürütme etkisini azaltması açısından son derece önemli bir besindir.
Yeşil Çay
Yeşil çayın içerisinde bulunan katesin adı verilen madde ağızdaki bakterilerin yok olmasına yardımcı olur ve aynı zamanda kansere karşı büyük ölçüde etkili olur. Bu nedendir ki ağız kanserlerine karşı da etkili bir maddedir. Katesin maddesi aynı zamanda kötü ağız kokusuna neden olan bakterileri de ağızdan uzaklaştırmaya yardımcı olur.
Kivi
Vücuttaki C vitamini eksikliği diş etlerini hassaslaştırabilir ve bakterilere karşı daha dirençsiz hale getirebilir. Bu durumda da diş eti hastalıklarına yakalanma ihtimaliniz artabilir. Bu durumla karşılamamak için yeterince C vitamini almalısınız ve bunun için kiviyi seçebilirsiniz, çünkü kivi diğer meyvelere göre daha fazla vitamin C içerir. Eğer meyve sevmiyorsanız C vitamini tabletlerinden C vitamini eksikliğinizi giderebilirsiniz.
Aloe Vera
Bu mucize bitkinin kesik, yara gibi cilt sorunları için etkisi gözle görülür derecededir. Aloe vera, b-sitosterol içeren bir madde içerir. Bu madde iltihap giderici ve mide asidini düzenleyici bir madde içerir. Malum mide sorunları ağız kokusunun temel sorunudur. Yarım bardak saf aloe vera sıvısını bir bardak su da eriterek içildiğinde ağız kokusunu engellediği görülmektedir. Kokuyu bastırmaz aynı zamanda tedavi eder.
Ada Çayı
Ada çayında bitkisel esanslar bulunur. Ve bu esanslar antibakteriyel özellik gösterir. Bu da diş eti iltihabından oluşan ağız kokusunu önler. Sadece bakterileri yok etmez aynı zamanda sindirime de yardımcı olur. Bu yüzden kokuları yok eder.
Siyah Çay
Siyah çay içinde pelifenol isimli bir antioksidan bileşik barındırır. Bu bileşik dişlerdeki plak oluşumunu azaltır. Bazı araştırmalara göre bu bileşik bakteri oluşumuna karşı etkili olduğunu da belirtir.
Tarçın
Tarçın çubuklarının içinde bulunan esansiyel yağlar bir kısmının ağız kokusuna neden olan bazı bakterileri öldürür.
Isırgan Otu
Isırgan otu ağızdaki ağır metalleri ve toksinleri yok eder. Aynı zamanı vücudu bu maddelerden temizler. Günlük olarak tüketildiğinde bu etkiler gün yüzüne çıkmaya başlayacaktır. Isırgan otu böbrekleri çalıştırır toksinleri böbrekten attırır ve ağız kokusunu kökten çözmeye yardımcıdır.