Bademcik Taşı Nedir?
Bademcik keselerin de yer alan beyaz veya sarı renkte olan ve ağızda kötü kokuya sebep olan partiküllere bademcik taşı denir. Tonsil adı verilen bademcik taşları herhangi bir sağlık sorununa sebep olmaz. Yalnızca ağız kokusuna sebep olan ve sosyal hayatı oldukça etkileyen bir sağlık sorunudur. Burundan akan mukuslar bademciklerde yer alan Crypts adı verilen çukurlarda birikirler. Biriken mukus yemek artıkları ile beraber yutulmaktadır. Aynı zamanda bu çukurlarda ölü mukoza hücreleri de birikmektedir. Ağız mukozası tıpkı cilt gibi kendini yenilemektedir. Biriken mukozalar tükürük ile yutulurken bazı insanlarda bademcik çukurlarında birikir ve sertleşip kitle halini alır. İşte bu oluşum bademcik taşlarıdır. Ölü mukoza hücrelerinden oluşan bademcik taşları bakteriler için iyi bir besin kaynağıdır. Bademciklerin iki tarafında da kript adı verilen yarıklar vardır. Bu yarıklar yemek artıkları ve ölü hücreler ile dolduğu zaman sarı gibi veya beyaz renkte kitleler oluşturmaktadır.
Bademcik Taşı Nasıl Oluşur?
Bademcik yüzeyinde minik çukur bölgeler vardır. Burun yoluyla buraya akan mukus bu çukurlarda birikir. Yiyecek-içecek, kullanıyorsanız sigara kalıntıları ve ölü mukoza hücreleri bu bölgelerden tükrük yoluyla temizlenir ve yutulur. Bu sayedce bu çukur bölgeler temizlenmiş olur. Ancak bazı kişilerde bu böyle işlemez. Bademcik üzerindeki bu kalıntılar küçük çukurların üzerinde birikir, yığılarak kitle haline dönüşür. Bu oluşum bakteriler için de mükemmel bir yaşam kaynağıdır. Bu sebepten ağızda bakteri oluşumu hızla artar ve ciddi derecede rahatsız edici bir ağız kokusu oluşur.
İşte bir türlü çözülemeyen, dişleri fırçalamakla giderilemeyen ağız kokusunun sebebi bu bademcik taşlarıdır.
Bademcik Taşı Belirtileri Nelerdir?
Bademcik taşları hastalarda bazen hiçbir şikayete neden olmazken, bazı bademcik taşları aşağıdaki şikayetlere neden olabilir;
Yabancı nesne hissi
Metalik bir tat
Öksürük nöbetleri
Boğulma hissi
Ağız kokusu
Boğaz ağrısı
Boğazın arkasında kötü bir tat
Yutma güçlüğü
Kulağa yansıyan ağrı
Bademcik Taşı Tanısı Nasıl Konur?
Tanı genellikle muayene sırasında yapılır. Görüntüleme yöntemleri radyoopak kitle tespit edebilir ki bu yabancı cisimler, dişler veya kalsifiye kan damarları ile karışabilir. Ayırıcı tanıda Eagle(kartal) sendromu, akut ve kronik tonsillit, tonsil hipertrofisi, peritonsiller abse, yabancı cisimler, ektopik kemik ya da kıkırdak, lenf düğümleri, granülomatöz lezyonlar veya kalsifikasyon düşünülmelidir.
Bademcik Taşı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Genellikle bademcik taşları tedavi gerektirmezler. Bazı insanlar dil uçlarını kullanarak bademcik taşlarını yerinden kaldırabilirler. Direk olarak lavabonun musluğuna bağlanan irrigatörler bademcik taşı çıkarılması ve hergün bademciklerin yıkanması için uygundur. Daha basit bir şekilde ılık ve tuzlu suyla yapılan gargara bademcik taşlarının eşlik ettiği bademcik enfeksiyonunun verdiği rahatsızlığı hafifletmeye yardımcı olur. Her sabah yapılan gargara aynı zamanda bademciklerin temiz kalmasını sağlar.
Tedavi Yöntemleri
Lazer Tedavi: Lazer tedavi yöntemiyle lokal anestezi yardımıyla gerçekleşiyor. Lazer kullanılarak bademcik çukurlarının keskin olan kenarları eritiliyor ve düz bir hal alması sağlanıyor. Bu şekilde bademcik yüzeyinde bulunan çukurlardaki mukoza, ölü hücreler ve yemek artıklarının birikmesi engelleniyor.
Küretaj Yöntemi: Küretaj yöntemi ile bademcik çukurunda oluşan taş kürete edilir.
Bademcik Ameliyatı: Bademcik ameliyatı yani Tonsillektomi ile kesin sonuç alınıyor. Küretaj ve Lazer Tedavi Yöntemleri sonuç vermediği durumlarda bademcik ameliyatı gerekiyor. Bademcikler lokal anestezi ile çıkarılarak gerçekleşiyor.
Bu durum ile karşılaşmamak için düzenli olarak diş ve ağız bakımına dikkat edilmesi gerekiyor.