Sauna Nedir?
Sauna kullanımı Orta Asya steplerinde başlamış , Orta Asya’dan Rusya’ ya Rusya kanalı ile de İskandinav ülkelerine ulaşmış , FİNLANDİYA’ da gelişimini tamamlamıştır. İlk halk saunası Berlin 1936 olimpiyatlarında Finli sporcuların tepkisi üzerine olimpiyat köyüne acil olarak inşa edilmiştir. Diğer ülkelerden gelen sporcuların ilk defa Berlin’de kullandıkları bu sauna, kültürün dünyaya yayılmasında büyük önem taşımışlardır.
Sauna insan sağlığına olumlu yönde birçok etkisi vardır. Saunanın romatizmadan uyku bozukluğuna gerginlikten depresif sıkıntılara kadar, birçok konuda sağlığımız ile ilgili problemlere karşı iyileştirici ve tedaviye yardımcı olacak şekilde etki gösterdiği bugün birçok sağlık uzmanı tarafından kabul görmektedir. Sauna günün stresinden ve sorunlarından sıyrılıp sıcak, nemli ve ahşap bir oda içerisinde hem terleyerek hem de gevşeyerek dinlenmenizi ve rahatlamanızı sağlayan bir sağlık kabinidir. Saunanın yararları eski çağlardan beri insanlar tarafından bilinmektedir ve depresif bozukluklar, kireçlenme, romatizma gibi daha birçok hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır. Saunanın yararları kullanım şekillerine göre aşağıda sıralanmıştır. Başta kan dolaşımını hızlandırarak vücudunuza zindelik kazandırır.
Dış görünümdeki değişiklikler hemen fark edilir. Zayıflamaya yardımcı olur. Çeşitli fonksiyon bozukluklarında (astım, baş ağrısı, yüksek tansiyon vb.) pozitif etki yapar. Ancak saunanın etkileri doğru uygulandığında pozitif olur
Fazla yağların eritilmesini sağlar, zayıflatıcı etkisi vardır.
Vücudunuzu toksinlerden ve ölü hücrelerden terleme yoluyla arındırır.
Kasları yumuşatıp gevşetir. Böylece günlük yaşantınızdaki stresi ve beyin yorgunluğunu azaltır.
Kas ve eklem ağrılarında tedaviye yardımcı olur.
Grip ve nezle gibi enfeksiyonlarda iyileşme sürecini hızlandırır.
Uyku bozukluğu, gerginlik gibi depresif sorunların giderilmesine katkı sağlar.
Düzenli sauna kullanımı kireçlenme, romatizma, selülit gibi hastalıkların tedavisinde iyileştirici yönde büyük katkı sağlar
Sauna terleme yolu ile vücuttaki su ve toksinlerin dengelenmesini sağlayan, gözenekleri açan, temizleyen, yüksek sıcaklıktaki odalara verilen addır. Yüksek ısı veren bir kaynağa sahiptir ve tahta ile kaplıdır. Tahta buharı emerek nem’i korur, aynı zamanda kötü bir iletkendir bunun sayesinde vucudun yanmasını önler.
Düzenli olarak saunaya girmek terleme yolu ile gözeneklerin açılmasını ve cildin ölü hücrelerden arınarak son derece pürüzsüz ve canlı bir görünüme ulaşmasını sağlar. Sauna dolaşım sistemini hızlandırarak, düzenleyerek ve özellikle kan proteinlerini arttırarak oksijenin hücrelere daha yoğun gitmesini sağlar. Saunanın rahatlatıcı ve dinlendirici etkisi yorgunluk ve stres gibi olumsuzlukları ortadan kaldırarak sinir sistemi için de olumlu etki yapar.
Saunanın antikor üretimini arttırması bağışıklık sistemini güçlendirir ve bizi dış etkenlere karşı son derece dirençli hale getirir. Bu arada saunanın solunum yolları üzerindeki düzenleyici etkisi bulunur. Egzersiz yaptıktan sonra saunaya girmek adale ağrılarına sebep olan laktik asidin terleme ile atılmasını sağlar.
19. Yüzyılda sauna doğumda ve diğer tedavilerde kullanılan tek hijyenik yerdi. Modern hijyen fikirleri üretilmeden önce, 1900’lere kadar, yeni doğan bebeklerde ölüm oranı, aile saunalarının az bulunduğu şehirlerde daha fazlaydı. Ayrıca saunada sadece ebe ve hamile kadınlar olduğu için temizdi ve yeni doğan bebekler bulaşıcı hastalıklardan daha az etkileniyorlardı.
Sauna banyosu sağlık şikayeti olmayan herkese tavsiye edilebilir. Sadece vücut ısı kontrolleri tam olarak gelişmemiş küçük bebekler saunaya getirilmemelidir. Herkes ılık bir sauna banyosu yapabilir. Bu kural herkes için geçerlidir. Genç ve sağlıklı kişiler yaşlı ve hasta kişilerden daha dayanıklıdır. Daha yaşlı kişiler kendilerini rahat hissettiklerinde, genç ve sağlıklı kişiler sadece ısınmış olurlar.
Çok az sayıda hastalık bir kişiyi sauna banyosu almaktan alıkoyar. Her gün sürekli devam eden bir hastalık söz konusu değilse sauna banyosu alınabilir. Hamile kadınlar eğer her şey normalse hamilelikleri süresince sauna banyosu alabilir.
Nezle, cilt enfeksiyonları, akut yaralar, eklem ve kas iltihaplanmaları ve siyatik gibi akut sırt düzensizliği, kalp sorunları saunada kötüleşir. Temel kural: herhangi bir akut semptomunuz yoksa sauna banyosu alabilirsiniz.
Ilık bir sauna banyosu vücut sağlığı ve stres için çok iyidir. Ancak hastalıkları önlemez veya tedavi etmez. Löyly alındığında vücut ısısı 39 ºC’ye kadar yükselebilir. Bu ısı yükselmesi kan dolaşımını hızlandırır ve böylece terlemeyi arttırır.
Sauna Nasıl Kullanılır?
İdeal Sauna Kullanımı
Mayo, tshirt, bikini vb. ile değil tamamen çıplak, havlu ile saunaya girilmelidir. Saunaya girerken kuru olmanız gereklidir. Girmeden önce sıvı ihtiyacınızı fazlasıyla almamız sağlığımız açısından gereklidir. Saunaya grup olarak giriliyorsa 10 -15 dakikalık seanslar halinde girilmedir. Sauna kullanımında sonra vücudumuzu şoklamak için soğuk duş veya şok havuzu varsa girilir. Temizlik ve hijyen için genellikle macera duşları veya normal duş önerilir. Saunada kaybettiğimiz sıvı ihtiyacı su, gazoz, soda ile karşılanır. Oksijeni bol yerlerde dinlenmelidir
Dikkat Etmemiz Gerekenler
Sauna tüm vücudunuza sıcak hava üfleyen bir klima değildir. Saunaya girerken tenimizin ıslak olmamasına önem göstermeliyiz.Saunaya girerken metal takılar, plastik eşyalar ve uzun kıyafetlerle girilmez.
Sauna taşlarına girince su dökmek gelenek değildir, ekstra sıcaklık için bazı tür saunalarda kullanılan bir yöntemdir. Genellikle ısı zaten sizin için yeterli olduğundan sauna taşlarına su dökmeyiniz. Eğer illaki dökülmesi gerekiyorsa, sauna ortak paylaşım alanı olduğu için içeride başka kişiler varsa mutlaka su dökmek için diğerlerinden izin istemelisiniz.
Buhar Odası Nedir Faydaları Nelerdir?
Spor yaptıktan sonra vücut ter yoluyla toksinleri ve zararlı maddeleri dışarı atar. Ayrıca kaslar da çalışırken tükettiği enerji nedeniyle laktik asit üretirler. Genellikle spor yaptıktan sonra sıcak bir ortamda bulunmak ya da duş almak ter yoluyla vücuttan dışarı atılan ama uzaklaştırılamamış olan toksinlerin vücuttan uzaklaştırılmasını sağlar. Ayrıca sıcak ortamda bulunulduğu zaman kan akışı hızlanır ve bu sayede de spor sonrasında kaslarda birikmiş olan laktik asitler oksijen alarak parçalanırlar. Kısacası spor yaptıktan sonra sauna ya da buhar odası kullanımı vücudun daha çabuk toparlanmasını sağlar. Bu nedenledir ki çoğu spor salonunda buhar odası ve sauna kullanımı yaygındır.
Buhar odası genellikle sauna sonrasında kullanılması tavsiye edilen bir tür sıcak odadır. Spor sonrası saunaya girildiğinde saunanın kuru sıcaklığı nedeniyle ter, deri üzerinde kurur. Bu nedenle sauna sonrasında vücutta kuruyan terin atılabilmesi için buhar odası kullanımı tavsiye edilmektedir. Buhar odası, adından da anlaşılacağı üzere odadaki buhar miktarının çok yüksek olduğu bir odadır. Buhar odasında nem oranı % 100’e yakındır ancak sıcaklık 45 santigrat derece ile 60 santigrat derece arasında değişkenlik gösterir. Ortamdaki nem oranının çok yüksek olması üst solunum yolu için de fayda sağlamaktadır.
Buhar odasındaki nem oranının yüksekliği sayesinde ciltteki nem kaybı az olur ve cilt dışarıdan da aldığı nem sayesinde toksinleri vücuttan uzaklaştırırken sıvı kaybına uğramaz. Ayrıca buhar odasındaki ısı sayesinde dolaşım sistemi hızlanır ve kandaki oksijen miktarı artış gösterir. Vücutta artan oksijen ise spor sonrasında kaslarımızda birikmiş olan laktik asidin daha hızlı parçalanmasını sağlar. Ancak buhar odasını kullanırken dikkat edilmesi gereken hususlar vardır.
Ortam neminin çok yüksek olması nedeniyle buhar odası kullanımının 15 dakikadan daha fazla olmaması gerekmektedir.
Buhar Odası ve Sauna Farkları
Buhar odası ve sauna arasındaki temel fark nem ve sıcaklık dengesidir. Buhar odalarında yüksek nem, daha düşük sıcaklık söz konusu iken; saunalarda yüksek sıcaklık ve düşük nem söz konusudur. Bu durum iki mekânın yapısal açıdan farklı olmasına da neden olmaktadır. Çünkü buhar odası özellikleri gereği yüksek neme, rutubete ve zeminler ıslak olacağı için suya dayanıklı yerler olmalıdır. Ayrıca zeminler kesinlikle kaymamalıdır. Bu yüzden genellikle yerler ve duvarlar seramik yaptırılır.
Saunalarda ise nem az olduğu için genellikle ahşap malzemeleri tercih edilir.