Siyatik hastalığı, siyatik sinirinin ağrılı hastalığıdır.
Büyük siyatik siniri salgı bölgesindeki sinir ağından çıkar ve dikey olarak kalçanın arkasından, dizin arka bölümüne dek iner. Dizin arkasında iç ve dış siyatik siniri olarak ikiye ayrılır ve ayaklara uzanır. Hem duyarlılık, hem de hareket siniridir. Küçük siyatik kuyruksokumu sinir ağının alt dalıdır. Büyük siyatik sinirinin yangılanması, omurganın biçim bozukluklarına neden olan eklem yangısı ya da bir omurun yer değiştirmesi nedeniyle sinir üzerine ya da köküne yapılan basınç, metabolizmaya ilişkin zehirli ya da bulaşıcı hastalıklar sonucu siyatik hastalığı oluşabilir. Hastalık, kalçaya doğru yayılan bel ağrılarıyla başlar. Ağrı, sinir boyunca, bacağın arkasını izleyerek kasıktan ayağa dek yayılır. Ağır durumlarda bacak güçsüzleşir, diz ve bilek refleksleri azalır. Sağaltımında dinlenme, sıcak ve fizik sağaltımı yapılır; ağrı kesici ilaçlarla birlikte özellikle B vitamini ve kortizonlu ilaçlar verilir. Hastalık genelde hapishane hastalığı olarak da bilinir.
Bel Fıtığı
Omurgalarınız veya omurga kemikleriniz kıkırdak parçaları ile ayrılır. Kıkırdak, hareket ederken esneklik ve destekleme sağlamak için gerekli olan kalın, berrak bir madde ile doludur. Bel fıtıkları, kıkırdağın ilk tabakası koptuğunda ortaya çıkmaktadır. İçindeki madde, siyatik sinirinizi sıkıştırabilir, bu da alt ekstremite ağrısı ve uyuşukluk ile sonuçlanır. Ortopedik araştırmalara göre, her 50 kişiden birinin ömür boyu fıtıklaşmış bir disk problemi yaşayacağı tahmin edilmektedir.
Omurilik Daralması
Omurilik daralmasına lomber spinal stenoz denmektedir. Alt spinal kanalın anormal daralması ile karakterize edilmektedir. Bu daralma, omurga ve siyatik sinir köklerinize baskı yaparak siyatikten muzdarip olmanıza neden olabilmektedir.
Lomber spinal kanal stenozunuz varsa, muhtemelen sırt ağrınız olur, bacak ağrısı ve uyuşukluk oluşmaya başlar. Omurilik stenozu, genç insanlardan ziyade yaşlı insanları etkilemektedir.
Spondilolistezis
Spondilolistezis, dejeneratif disk bozukluğunun ilişkili olduğu koşullarından biridir. Bir omurganın ya da omurga kemiğinin diğerinin üzerine uzanması durumunda, uzanmış omurga kemiği siyatik sinirini sıkıştırabilir.
Piriformis Sendromu
Piriformis sendromu nadir görülen nöromusküler bir rahatsızlıktır. Bu durumda piriformis kasınız istemsizce daralır veya siyatiğe neden olur. Piriformis kasınız, omurganızın alt kısmını kasık kemiklerinize bağlayan kastır. Sıkıştığında, siyatik sinirinize baskı uygulayarak siyatiğe yol açabilir. Piriformis sendromu, uzun süre oturursanız, düşerseniz veya araba kazasına maruz kalırsanız kötüleşebilir.
Kemik Çıkıntıları (Osteofit)
Kemik darbeleri veya osteofitler eklem kenarlarındaki kemik çıkıntılarıdır. Kemik çıkıntıları, kıkırdağın yıpranması (örneğin artrit) ve kemik üzerinde kemik sürtmesi nedeniyle oluşur. Vücut koruma çabasıyla, eklem kenarında yeni kemikler oluşturur. Buna kemik çıkıntısı denir. Kemik çıkıntıları kendi başına acı verici değildir, ancak yakınlardaki kemiğe veya sinirlere sürtünerek problemlere neden olabilir. Omurgada, kemik çıkıntıları normalde sinirler için ayrılan alana girerek siyatiğe neden olabilir.
Siyatik Hastalığının Belirtileri
Siyatik sebebi ile oluşan ağrılar karakteristik özellikler taşır. Bu ağrılar genellikle alt omurgadan kalçaya doğru yayılır ve bacakların alt bölümlerinin arka kısımlarında yoğunlaşır. Lakin kimi zamanlar sinir yolu boyunca neredeyse her yerde rahatsızlık hissi oluşabilir ve baldır ile uyluklarda ağrı hissedilebilir.
Siyatik hastalığı sebebi ile ortaya çıkacak olan ağrı yelpaze hafif bir ağrıdan neredeyse dayanılmayacak kadar keskin ağrılar arasında değişkenlik gösterir. Ağrılar kimi zaman elektrik şoku kadar etili kimi zaman ise basit bir sarsıntıdan ibaret olur. Kimi zaman ağrılar, öksürme, uzun süreli oturma ya da hapşırma gibi basit sebepler ile şiddetlenebilir. Fakat siyatik ağrılar, vücudun yalnızca belirli bir bölümü etkiler. Kimi kişilerde bacak ve ayaklarda karıncalanma, uyuşma ve kas güçsüzlüğü gibi yan etkilerin oluşması da mümkün.
Diğer bir yandan hafif şiddete sahip olan siyatik ağrılar kendi kendine ve zaman içinde geçer. Ağrıların giderek artış göstermesi halinde ise ne olursa olsun bir doktora gidilmesi gerekir.
Şiddetli siyatik belirtileri, iyileşmeyen ve uzun süren ağrılar idrar kesesi ve bağırsak sorunlarına yol açabilir. Bu tür sorunlar organlarda yaşanan zayıflama ve güçsüzlük ya da fonksiyon kaybı sebebi ile ortaya çıkar.
Siyatik Hastalığının Tedavisi
Kendi kendine geçmeyen siyatik ağrıları neticesinde doktorlar tarafından verilen çeşitli ilaçları kullanmanız gerekir. Reçeteli bir şekilde satılacak olan bu ilaçlar aşağıdaki etkiler gösterir;
Kas gevşetici
Trisiklik antidepresan
Anti iltihap etkili ilaç
Anti felç etkili ilaç
Nakrotik uyuşturucu özellikli ilaç
Fizik Tedavi
Bir kez dahi olsa akut ağrı yaşanması halinde her duruma karşı fizik tedavi programına geçilir. Bu süreç içinde sırt bölgesini rahatlatan ve kasları destekleyen çeşitli egzersizler yapılır.
Steroid İğneler
Kimi durumlarda sinir kökünün de dahil olduğu bölgeye kortikosteroid adı verilen ilaç enjekte edilir. Bu ilaçlar iltihap sebebi ile sinirlerde oluşan baskıyı azaltmak ve ağrıları hafifletmek için kullanılır. Bu ilaç fazla kullanıldığı takdirde ciddi yan etkilere yol açar.
Ameliyat
Herhangi bir tedavi sonuç vermediği takdirde ameliyat yoluna başvurulur. Bu yol siyatiğin, idrar kesesinde ve bağırsakta ciddi oranda fonksiyon kaybına ve zayıflamalara yol açması halinde kullanılır. Ameliyat ile birlikte sorun çıkartan sinir çıkartılacak ve siyatik bu şekilde düzeltilmiş olacaktır.
Şimdi sizlere alternatif ilaçlardan bahsedeceğiz. Sırt ağrılarını giderme ya da hafiflemesini sağlama amacı ile kullanılmakta yaygın bir şekilde kullanılmakta olan bu yöntemler şu şekildedir;
Akupunktur
Bilindiği üzere akupunktur, ince iğneler yardımı ile vücudun çeşitli bölgelerine uygulanarak çeşitli ağrıların giderilmesi için kullanılır. Kimileri tarafından oldukça işe yaradığı söylenen bu uygulama kimilerine göre faydasız bir yöntem olarak ifade edilir. Doktor tarafından izin verilmediği takdirde bu tür bir uygulamanın yapılmaması gerekmekte olup, doktorun izin vermesi halinde de güvenilir ve yasa dışı olmayan bir akupunktur merkezine gidilmesi gerekir.
Kayropraktik
Kayropraktiik tedavi yönteminin bir türü olan ve manipülasyon adı verilen spinal ayar yöntemi kullanıldığı zaman kısıtlı bel kemiği hareketleri tedavi edilmeye çalışılır. Bu yöntemin amacı bel ağrılarını azaltmak ve bel kemiği hareketlerini geliştirmek şeklinde olur. Yayılan ağrılar için pek işe yaramayan bir yöntem olsa da özellikle hafif sırt ağrıları için etkili ve güvenilir bir yöntem olarak bilinir.
