Tansiyon Nedir?
Tansiyon, kalbin iki hareketi olan kasılma ve gevşeme esnasında damar duvarına yaptığı basınca denir. Kasılma esnasında yaptığı basınç büyük tansiyon( sistolik basınç), gevşeme esnasında yaptığı basınca ise küçük tansiyon(diyastolik basınç) denir. Kan basıncının normal değerlerin üzerinde olmasına yüksek tansiyon tıptaki adı hipertansiyon, normal değerlerin altında olmasına düşük tansiyon tıptaki adına ise hipotansiyon denir.
Büyük tansiyonun normal değerleri için olması gereken en yüksek değer 140mmHg basıncı, küçük tansiyonun ise 90mmHg basıncıdır. Bu değerlerin üstüne çıkması hali yaşa, cinsiyete göre değişmekle birlikte olması gereken en yüksek değer 140/90 mmHg basıncıdır. Ve bu durum yüksek tansiyona doğru gidişin işaretidir.
Düşük tansiyonda tansiyon değerinin büyük tansiyonun 110mmHg’dan aşağı seviyelerde olması durumudur.bazı durumlarda büyük tansiyon normal küçük tansiyonun 50 mmHg olabilir. Bu durumda da tansiyonun düşük olduğunu söyleyebiliriz.
Yüksek tansiyona yol açan birçok hastalıkların yanında sebebi bilinmeyen durumlar çoğunluktadır. Kalbi besleyen damarların tıkanık olması durumu, kalp ve böbrek hastalıklarının yanı sıra stresli yaşam ve bozuk beslenme alışkanlıkları kişinin tansiyonunun yükselmesine sebep olabilmektedir. İstatistik verilerine bakıldığı zaman şunu görmekteyiz ki %15 hastalıklar tansiyonu yükseltirken %85 sebep bilinmiyor yani esansiyel hipertansiyon dediğimiz sebebi bilinmeyen yüksek tansiyon olarak karşımıza çıkıyor. Yüksek tansiyon tıbbi olarak ciddi risk taşımaktadır. İhmal edilen hastalık ciddi boyutlarda inme(felç), organ yetmezlikleri ve ölüme kadar götürebilmektedir.
Hastalıklara bağlı yüksek tansiyonun tedavisi kolaydır ancak strese bağlı yani sebebi bilinmeyen yüksek tansiyonun kontrolünün ciddi bir yaşam şekli olarak ele alınması gerekmektedir.
Tansiyonu Düşüren Gıdalar
Kuru Erik: Potasyum bakımından zengin olan kuru erik çok az miktarda sodyum içerir ve yüksek tansiyonu olanlar için ideal bir atıştırmalıktır. Potasyum, kan damarlarındaki pıhtılaşmayı önleyerek kan akışının düzenlenmesine yardımcı olur.
Kavun: Potasyum ve kan basıncını düşürmeye yardımcı magnezyum içeren kavun tansiyonu düşürmek için önerilen meyveler arasındadır. Kavun ve karpuz damar sertleşmesi riskini azaltmak için yenebilir.
Yabanmersini: Yabanmersini, çilek ve ahududu C vitamini, potasyum, besin lifi ve antioksidanlar bakımından çok zengindir. Bu özellikleri ile damarlarda plak oluşumunu riskini azaltırlar.
Muz: Potasyum bakımından oldukça zengin olan ve çok az miktarda sodyum içeren muz kan basıncı düzeyini normal değerlerde tutabilmek için önerilmektedir. Günde 2 adet muz yemek yüksek tansiyonu düşürmeye yardımcı olabilir.
Kayısı: Kayısı iyi bir potasyum ve A Vitamini kaynağıdır. Buna karşın çok az miktarda sodyum, doymuş yağ ve kolesterol içerir.
Portakal: Portakalın besin değeri oldukça yüksektir ve buna karşın kalorisi azdır. 326 mg potasyum içerirken hiç sodyum içermez. Bu sebeple tansiyonu düşürmeye yardımcı olabilecek meyvelerin başında gelir.
Yapraklı Sebzeler: Ispanak, marul, lahana, pazı ve diğer yapraklı yeşillikler yüksek oranda lif ve mineral içerir. Bu tip sebzelerin düzenli olarak tüketilmesi damar tıkanıklığı riskini azaltır ve tansiyonun düşmesine yardımcı olur.
Kudret Narı: Sitrulin olarak adlandırılan amino asit için iyi bir kaynak olan kudret narı tansiyonu düşürmek için oldukça etkili bir sebzedir.
Kereviz: Kerevizdeki “phthalides” adlı fitokimyasal, arter çeperindeki kas dokusunu rahatlatarak kan basıncının düşmesine yardımcı olur.
Havuç: Beta-karoten ve potasyum bakımından zengin olan havuç kalp hastalıkları riskini azaltmak ve tansiyonu düşürmek için önerilen sebzeler arasında yer almaktadır. Havucu çiğ olarak veya maydanozla veya nane birlikte suyunu sıkarak düzenli olarak tüketebilirsiniz.
Domates: Tansiyonu düşürmeye yardımcı olduğu bilinen A, C ve E vitaminlerini içeren domates aynı zamanda iyi bir kalsiyum ve potasyum kaynağıdır. Domateste bulunan “likopen” kötü kolesterolün damar çeperinde birikmesini engelleyerek damar tıkanıklığa karşı koruma sağlar.
Tahıllı Gevrekler : Tam tahıllı kahvaltılık gevrekler yüksek miktarda lif içerir ve bu lifler yüksek tansiyonu düşürücü etkiye sahiptir.
Pancar Suyu: Bir bardak pancar suyu içildikten yalnızca bir kaç saat sonra tansiyonu düşürür.
Az Yağlı Süt : Az yağlı ve yağsız sütler kadınlarda yüksek tansiyon riskini azaltır.
Bitter Çikolata : Bitter çikolata yüksek tansiyonu düşürmesiyle bilinir. Özellikle kakao oranı %50-70 olan çikolatalar tercih edilmelidir.