Sağlık
Disk Kayması Nedir? Tedavi Yöntemleri Nelerdir? 06.11.2017

Disk Kayması

Disk kayması ağrıya yol açabilir ve zamanla normal hareketi kısıtlar. Ancak, vakaların büyük bir bölümü, zamanla tam olarak iyileşir. Sırt ve bel sorunları, ağrılı rahatsızlıkların en sık rastlanan nedenlerindendir. Sırt ağrısının birçok nedeni vardır; disk kayması bunlardan yalnızca biridir. Aslında, birçok sırt ağrısı vakasında ağrı kendiliğinden geçer. Tıbbi tedavi, ağrı tekrarlıyorsa ve çok şiddetliyse uygulanır.

Diskler, belkemiğini oluşturan omurlar arasında yer alan doku yataklarıdır. Her disk, bağ dokusundan, sert bir dış tabaka ile daha yumuşak, peltemsi yapıda, denen bir iç tabakadan oluşur. 
Çoğu vakalarda ileri yaş sebebiyle disk aşınması ortaya çıkmaktadır. Yıllar içinde disk çekirdeklerinin içindeki su oranı geri çekilmektedir. Bu sebeple yavaş yavaş esneme yeteneğini, çarpma ve sarsılmaları azaltma yeteneğini kaybetmektedir. Zaman içinde doku dairesinin içinde yırtılmalar meydana gelmektedir buda sertliğini kaybetmesine neden olmaktadır. Bu yüzden disk sonunda kayabilir ve omuriliğin sinirlerinin üstüne basınç yapıp ağrılara yol açmasını sağlayabilir.
İlerleyen zaman dışında omurgaya yanlış- ve fazla yüklenme, özellikle yanlış yük kaldırma ve taşımadan dolayı- disklerin omuriliğe kayması neden olmaktadır. Disk kaymasına neden olabilen bir başka önemli sebeplerden biri ise fazla kilolardır.
                                          

Disk Kayması Belirtileri

1) Çok Rastlanan Belirtiler



  • Bazı insanlarda hiçbir belirti görülmez.


  • Disk kayması sinire denk geldiğinde bel ağrısıyla karşılaşabilir, vücudun sinir bölgelerinde güçsüzlük veya uyuşma hissedebilirsiniz.


  • Sırtın alt bölgesinde veya bel bölgesindeki disk kayması siyatikle yani ağrının kalçadan ayağa doğru uzanmasıyla ilişkilidir. Bu ağrıya kalça sinirindeki basınç neden olur.


  • Kaburganın en alt tarafına yakın bir yerde, bel kemiklerinde meydana gelen disk kayması uyluğunuzda ağrı yapabilir.


  • Servikal omurgada yani boyunda meydana gelen disk kayması omuzlarda, kollarda ve göğüste ağrıya neden olabilir.


  • Bazı insanlar omurganın etkilenen yerine bağlı olarak kas spazmları ve kas ağrıları yaşayabilirler.
     

2) Bacak ile Bağlantılı Belirtiler



  • Aniden ağrı başlar ya da ağrı gitgide artar


  • Ağrı aralıklı olabilir (gelir ve gider) ya da sürekli ağrır


  • Öksürüldüğünde, hapşırıldığında ya da zorlanıldığında aniden gelen şiddetli bir ağrı görülebilir.


  • Ağrı uzun süre ayakta kalındığında, oturulduğunda, eğilindiğinde ya da dönük durulduğunda şiddetlenebilir.


  • Uzanmak, yürümek ya da disk üzerindeki basıncı azaltıp kemikleri rahatlatan her hangi bir duruş ağrıyı giderebilir.


3) Sinir ile Bağlantılı Belirtiler



  • Bacakta dizin arkasında ya da kalçada başlayıp ayağa, ayak bileğine ve uyluğa uzanan hissizlik, uyuşukluk ve karıncalanma


  • Uylukta ağrı


  • Bacakların birinde ya da her ikisinde güçsüzlük


  • Mesane ve/veya bağırsak kontrolünün kaybı, sinir kökü basısının ciddi bir formu olan kauda equana sendromunun (KES) özelliğidir.


  • Disk Kaymasının Komplikasyonları


  • Omurilik bir atın kuyruğunu andıran bir grup uzun sinirin (kauda equana) bulunduğu omurganın alt kısmında sonlanır. Bunlar disk kayması sonucu sıkıştığında acil değerlendirme ve tedavi gerektiren komplikasyonlar meydana gelebilir. Bazıları şunlardır:


  • Ağrı, güçsüzlük ve uyuşma gibi belirtilerin artması günlük aktivitelerin yapılmasına engel olabilir.


  • Sırtta uyuşma ya da rektum etrafında, iç uylukta ve bacağın arkasında (sırta yakın yerlerde) artan hissizlik görülebilir.


  • Mesane dolu olduğu halde idrarda zorlanma ya da idrar kaçırma gibi mesane problemlerine ve/veya bağırsakta işlev bozukluğuna yol açabilir.


 Disk Kayması Tedavisi

Akut disk kayması olan insanların yüzde 90’ından fazlasında durum, yatakta dinlenmeyle düzelir. Dışarı çıkan yumuşak disk içi maddesi, genellikle kuruyup ufalarak sinir kökündeki baskıyı kaldırır.

Dolayısıyla başlıca tedavi, dinlenmedir. Doktor muayene sonucu belirgin bir disk kayması saptamışsa, hastaya sırtüstü yatarak dinlenmesine izin verecektir. Düz yatakta, yumuşak iç maddenin taşmasına yol açan disk baskısı en düşük düzeydedir. Ayakta duruşta ise basınç, daha fazladır. Oturma ve eğilme gibi sırtın büküldüğü durumlarda ise, basınç iyice artar. Yumuşak bir yatak da sırtın bükülmesine neden olur. O yüzden en iyisi yatağın altına bir tahta yerleştirmek ya da yer yatağında yatmaktır.

Ağrı kesici ilaçlar ağrıyı azaltır ama tam olarak kesmez. Kas gevşetici ilaçlar da ağrılı kas spazmını giderir. Hastaların çoğu, birkaç gün ile üç hafta arasında yatakta dinlenerek düzelir. Hemen ayağa kalkmak, hastalığın yinelenmesine neden olur.
Dinlenmeyle iyileşmeyen hastaların başka yöntemlerle tedavi edilmesi gerekir. Bir süre bir hastanede yatmaları ve belki ağrının azaltılması için bacaklarına çekme uygulanması iyi gelebilir. Yine iyileşmeyenlerin özel bir röntgenle durumları yeniden incelenir. Sıradan röntgen, omurların yalnızca gövdesini gösterir. Diskin kendisi, kemikler arasında bir boşluk olarak görülür. Bu boşluk, akut disk kaymasnıda değişime uğrayıp, farklı bir görünüm vermediğinden “radikülografi” ya da “miyelografi” olarak adlandırılan röntgen yöntemlerine başvurulur.

 Omurilik kanalının hemen dışındaki boşluğa röntgen ışınlarıyla görünebilen bir boya verilir. Diskte kayma varsa, sürekliliği bozarak, boyanın dağılımında bir çentik olarak belirir. Disk kaymalarında ameliyat ancak dinlenme yetersiz kalmışsa, sinir köklerinin işlevinin bozulduğuna ilişkin belirtiler varsa ve idrarkesesi ile üreme organlarının sinirleri etkilenmişse uygulanır. “Laminektomi” olarak adlandırılan ameliyatta omuriliği çevreleyen kemiklerde küçük bir oyuk açılır; omurilik sinir kökleriyle birlikte hafifçe yana itilir ve disk çıkarılır. Hastalar genellikle ameliyattan iki hafta sonra ayağa kalkabilirler.
Disk kaymasında, fizik tedavi gibi başka tedavi yöntemleri de yararlı olabilir. Fizik tedavide, ağrıyı zamanla azaltan ısı tedavisi ve çekme egzersizleri uygulanır. Çekme, bir olasılıkla kas spazmını  da çözerek, ağrıyı azaltır. Egzersiz sırt ve karın kaslarını güçlendirerek, bu kasların belkemiğine ve sırt eklemlerine binen yükün bir bölümünü almasını sağlar. Ancak, bu uygulamaların hiçbiri, iyileşme sürecini hızlandırmaz; yalnız hastayı rahatlatır.

Kimi ülkelerde de fizik tedavi uzmanları ve bazı doktorlar tarafından “manipülasyon” adı verilen bir tedavi yöntemi uygulanır. Amaç, fırlamış disk maddesini sinir köküne değdiği yerden uzaklaştırmak, siniri de bölgede oluşabilecek herhangi bir iltihaptan korumaktır. Fırlamış olan yumuşak disk maddesi sert dış tabaka içine geri sokulamaz Bu, tıpkı sıkılmış diş macununu tüpün içine yeniden sokmaya benzer. Ancak, sinir kökü üstündeki baskıyı azaltmak için bazı girişimlerde bulunulabilinir.

Bir başka yararlı uyulama da epidural enjeksiyonlardır. Omurilik kanalının hemen dışındaki boşluğa, steroit kortizonlu bir ilaca karıştırılmış bir miktar lokal anestezik verilir. İlaç, sinir köklerinin omurilik kordonundan ayrıldığı yere ulaşır. Ayrıca, siyatik sinirleri hareket ettirilir ve sinir kökleri çevresinde oluşabilecek küçük nedbe parçalarını gidermek için bacaklara manipülasyon yapılır. Bu tedavi, akut disk kaymasının öteki belirtileri giderilip siyatik sürüyorsa ve bu yolla hemen rahatlama oluyorsa uygulanır.
Bazı doktorlar, disk kaymasından sonraki iyileşme döneminde hastalarını sırt bükülmesinden korumak için sırt destekleri ve korseler de verirler. Ancak, uzun süreli korse kullanımı, sırt kaslarının zayıflamasına neden olabilir.

Disk kayması geçirenler ya da uğrayanları dolayısıyla böyle bir tehlike altında olanlar, bellerine ve sırtlarına dikkat etmesini öğrenmelidirler. Yerden bir şey kaldırılacağı zaman bel yerine dizleri bükmek, ağır yük kaldırmaktan kaçınmak, belkemiğinin sağlığını korumada en önemli noktalardır. Öte yandan, şişmanlamamak da son derece önemlidir. Alınacak her fazla kilo, sırta daha fazla yük bindirir. Düzenli egzersiz, sırt kaslarının dayanıklılığını artırır. Yüzme yerçekiminin etkisini azalttığı ve diskleri aşırı yük altında kalmaktan kurtardığı için, özellikle yararlıdır. Sert bir yatak da sırtı  eğilmekten korur.

Kimi insanlar, tedaviden sonra bile tam olarak iyileşememektedirler. Ağır uğraşları olanların daha hafif işlere geçmesi gerekli olmaktadır. Sırtı yormayacak biçimde yaşamalıdırlar. Akut disk kayması geçirenlerin büyük bir bölümü tümüyle iyileşmekte ve daha önceki çalışma düzenine dönebilmektedir. Gerçi iyileşme süreci birkaç ay almaktadır ama sabrın karşılığı iyi bir sonuç olmaktadır.
 

 Disk Kaymasının Bitkisel Tedavisi

Yorgunluk ve ağır kaldırılan bir nesne sonucu bel ağrısı sıkça görülmektedir. Başka bir hastalıktan kaynaklanmayan bel ağrıları dinlenerek ve evde tedavi edilerek geçirilebilmektedir. Aşağıda vereceğimiz bitkisel tedavi yöntemleri bel ağrınızın giderilmesi için yardımcı bir şifa kaynağıdır. Geçmeyen ve uzun süren bel ağrılarının ciddi sağlık problemlerine yol açabileceği düşünülerek böyle durumlarda mutlaka bir hekime başvurulması gerekir. İşte sizlere bel ağrısında etkili bitkisel tedavi yöntemleri;

Zeytinyağı:bir su bardağı kadar zeytinyağı ısıtılarak ılımasının ardından ağrıyan bölge ovalanarak sürdürülür. Sürülen bölgenin üstü bir bezle kapatılarak istirahat edilir.

Meşe Kabuğu:4 su bardağı suya iki avuç kadar meşe kabuğu konularak 15 dakika kadar kaynatılır. Kaynamış suya batırılarak iyice ıslatılan temiz bir bez bele sıkıca sarılarak istirahat edilir.
                                               
Bitkisel Kür

Bir su bardağı klorsuz su kaynatılarak içine 2-3 yemek kaşığı kırk kilit otu( at kuyruğu da denilmektedir) atılır. Bir taşım kaynatılarak ılımaya bırakılır. Daha sonra suyuyla birlikte lapa haline getirdiğiniz karışım ağrıyan bölgeye masajla birlikte uygulanır. Bu kürü haftada iki ya da üç kez uygulamanız zaman içerisinde ağrılarınızdan kurtulmanıza yardımcı olacaktır.
 

Bel Ağrısı İçin Yağlarla Hazırlanan Karışım

Bir miktar hardal ve biberiye yağının içerisine zeytinyağı da ilave edilerek karışım biraz ısıtılır. Ağrıyan bölgeye aşağı yukarı hareketlerle masaj yapılarak vücudun karışımla emilimi sağlanır. Her gece yatarken üç hafta boyunca ağrıyan bölgenize uygulayacağınız karışımla ağrılarınız önemli ölçüde hafifleyecektir.
Ayrıca karışım ve kürlerin yanı sıra birçok bitkisel yağlardan yararlanarak rahatlamayı sağlayabilirsiniz. Çiğ patatesi lapa şeklinde ağrıyan bölgenize sürmeniz de ağrının hafiflemesine yardımcı olacaktır. Her sabah iki üç düş sarımsak yemeniz ağrılarınızı rahatlatır. Nane yağı, sarımsak yağı gibi yağlar da oldukça rahatlatıcı etkiye sahiptir. Bunun yanı sıra arışı kilo da ağrıya neden olabileceği düşünülerek uygun bir beslenme yöntemiyle kilolarınızdan kurtulmanız ağrılarınızın hafiflemesini sağlayacaktır. Son olarak sizlere önerebileceğimiz bir limonun suyunun biraz tuzla karıştırıp günde iki defa içmeniz fayda sağlayacaktır. Ancak ağrının dışında önemli ciddi rahatsızlıkları bulunanlar ilaç tedavisini sürdürürken mutlaka uyguladıkları kürleri hekimlerine danışmalıdır.

Benzer Yazılar