Enerji İçeceklerinin Etkileri Nelerdir?

Enerji içeceği, çoğunlukla içildiğinde yarattığı zihinsel ve fiziksel uyarıcı etkisi nedeniyle tüketilen yüksek kafeinli içecek türü. Enerji içecekleri gazlı veya gazsız olmalarının yanında içeriklerinde birçok bitki özü ve amino asitler ile şeker ve tatlandırıcılar bulunur. Sıklıkla spor içecekleri ile karıştırılan enerji içecekleri, hatalı olarak bu amaçla da kullanılır. Birçok markanın enerji içeceği çeşidi mevcuttur.

Kahve, çay gibi doğal kafeinli içecekler enerji içeceği olarak kabul edilmezler. Kola gibi içecekler ise daha az kafein içerdiklerinden enerji içeceği sınıfına dahil değildir.
Fazla tüketildiğinde başta kalp olmak üzere çeşitli rahatsızlıklara sebebiyet veren enerji içecekleri bazı ülkelerde yasaklanmıştır. Örneğin ABD'de Four Loko gibi alkollü enerji içeceklerinin satışı 2010 yılından bu yana yasaktır.  Mayo Clinic'e göre, günlük en fazla 400 mg kafein tüketilmesi sağlıklıdır. Bu 4 fincan kahve veya 2 dikişlik (yaklaşık 250 ml) enerji içeceğine eşdeğerdir.

Kafeinle Kanımızı Değiştiriyor

Öncelikle bilmeniz gereken ilk şey enerji içeceklerinin bol miktarda kafein içerdiği. Öyle çay ya da kahvedeki gibi değil bol bol kafeinden bahsediyoruz. 1 kutu enerji içeceğinin içerisinde 4 bardak kahve, 2 espresso, 4 kutu kola ve 6 bardak çaya eşit kafein bulunuyor. Bu kadar çok kafein almak tabi ki sizi çok daha enerjik, çok daha uyanık bir hale getiriyor fakat aynı zamanda kanınızın yoğunluğunu değiştiriyor. Yoğunluğu artan kan da hastalıkları beraberinde getiriyor. Yapılan araştırmalar enerji içeceklerinin 1 saat içerisinde etki gösterdiğini ve bu 1 saatin sonunda kan değerleri ölçülen kişilerin kalp ve damar hastalıklarına sahip hastalarınkine benzer kan değerlerine sahip olduklarını göstermiştir.

Günlük Kafein Miktarından Fazla Kafein İçerir

1 kutu enerji içeceğinde yaklaşık olarak 300 mg kafein bulunuyor. Sağlıklı bir insanın bir gün içerisinde sindirebileceği kafein miktarı ise 100 ile 300 mg arasında. Yani enerji içecekleri vücudumuzun sınırlarını zorluyor. Enerji içeceğinin yanında gün içerisinde çay, kahve ve gazlı içecek içmek ise vücudunuzun sindirebileceği kafeinden çok daha fazlasını almanız anlamına geliyor.

Olabilecek Rahatsızlıklar

Sinirli ruh haliyle beraber gelen uykusuzluk, taşikardi, kalp çarpıntısı, yüksek tansiyon, kalpte sekmeler ve motor koordinasyonlarda bozuklukları gün içerisinde aşırı enerji içeceği tüketimi ve fazla kafein alımı ile ortaya çıkabilecek hastalıklardan sadece birkaçıdır.

Taurin İle Enerji Veriyor

Özellikle stresli ve koşuşturmaca içerisinde olduğumuz dönemlerde vücudumuzda Taurin eksikliği gözlenebilir. Bir aminoasit olan Taurin enerji içeceklerinin içinde de bulunuyor. Glukuronolakton, kafein ve taurin ile vücudumuza enerji veren içecekler, sürekli kullanımda sağlığımızı tehlikeye atmaktan da geri kalmıyor.

Bağımlılık Yaratıyor

İçeriklerindeki şeker, tatlandırıcılar ve bahsettiğimiz diğer maddeler nedeniyle enerji içecekleri vücudumuza enerji verirken aynı zamanda bizi bağımlı yapıyor. Beynin aşırı uyarılması adeta bir uyuşturucu etkisi veriyor ve bu nedenle bir kutu enerji içeceği içmek asla yeterli gelmiyor. Her zaman daha fazlasını istemenize neden olarak insanları bağımlı yapıyorlar.

Fiziksel Aktiviteden Sonra Asla İçilmemeli

Kendinizi yoracak bir fiziksel aktivite içerisine girdikten sonra enerji içeceği tüketmenin tehlikeli daha da artıyor. Örneğin spor yaparken olduğu gibi kendinizi zorladığınız her aktivitede kalp atışlarınızın vücudunuza daha fazla kan pompalayabilmek için hızlanır. Bunun üzerine enerji içeceği içmek kalbinizin zorlanmasına ve ciddi problemlerin ortaya çıkmasına neden olabilir.

Dehisrasyona Neden Olabiliyor

Enerji içeceği içtiğinizde her ne kadar sıvı tüketiyor olsanız da bu içecek vücudunuzun sıvı ihtiyacını karşılamaz. Hatta tam tersi etki yaparak vücudunuzun daha da susuz kalmasına neden olur. Çünkü kafeinin idrar söktürücü özelliği vardır. Bu da vücudunuzdan sürekli su atılması ve vücudunuzun dehidrasyona uğraması anlamına geliyor.

Beyin Kanamasına Neden Olabiliyor

Enerji içeceklerinin kanın yoğunluğunda yarattığı değişim, içeriklerindeki bitki özlerinden kimyasallara kadar birçok farklı malzeme ile farklılık gösterebiliyor. Kimi durumlarda enerji içeceği nedeniyle incelen ya da yoğunluğu artan kan, damarlara baskı yapıyor ve beyin kanamasına bile neden olabiliyor.

Özellikle Bu Kişiler Asla Enerji İçeceği Kullanmamalı

Enerji içecekleri herkes için zararlı ama özellikle belli gruplarda insanların enerji içeceğinden etkilenmeleri ve çok daha hızlı bir şekilde sağlık sorunları yaşamaları muhtemeldir. Kalp hastalığı olanlar, hamileler, alkol tüketenler, diyet yapanlar, spor yapanlar ve özellikle çocuklar enerji içeceklerinden uzak durmalı ya da tüketimini kısıtlamalılar.

Birçok Ülkede Yasaklandı

Özellikle gelişmiş ülkeler bu içecekler üzerine yaptıkları araştırmalar sonucunda enerji içeceklerinin tüketimini yasakladılar. Norveç, Uruguay ve Danimarka bu ülkelerden bazılarıdır.

Enerji İçecekleri Can Alıyor

Geçtiğimiz yıllarda Kuveyt’te iki squash oyuncusu gencin enerji içeceği tüketiminden ölmesi sonucunda Kuveyt de 16 yaşın altındaki çocukların enerji içeceği tüketmesi yasaklamıştır. Aynı  şekilde bir basketbol oyuncusunun devre arasında 4 tane enerji içeceği içmesinden sonra 3. periyotta kalp krizi geçirerek ölmesi de fazla enerji içeceği tüketiminin zararlarını gözler önüne sermiştir.