Fibromiyalji Nedir?

Fibromiyalji yaygın vücut ağrıları ile kendini gösteren ama tüm bedeni etkileyen bir hastalıktır. Nedeni bir türlü belirlenemeyen bu ağrılar ensede, sırtta daha belirgindir. Bel, kollar, bacaklar, kalça eklem ve kaslarında da olabilir.

Sürekli yorgunluk, halsizlik, hiçbir şey yapacak halin olmaması da tipiktir. Mutsuzluk, uyku bozuklukları, vücutta ağrılı hassas noktalar, eklemlerde sabah sertliği, ellerde ve kollarda uyuşma, şişlik hissi vardır. Tüm beden en küçük baskıda bile dayak yemiş gibi ağrıyabilir. Kabızlık, gaz, şişkinlik gibi barsak çalışmasında düzensizlikler vardır. Sancılı ve düzensiz adet, tiroit hastalıkları, glikoz toleransı bozukluğu gibi hormonal bozukluklar olabilir.

Fibromiyalji toplumda %2 oranında görülmektedir. Buradan yola çıkarsak ülkemizde yaklaşık 1.3 milyon fibromiyalji hastası olduğunu söyleyebiliriz. Bu hastaların yüzde doksana yakını kadındır. Fibromiyalji özellikle 30-60 yaş arasında yaygındır.
Fibromiyalji nedenleri için stres, kaygı ve üzüntüler, trafik kazaları, düzensiz ve yetersiz uyku, bazı virüsler düşünülmektedir. Fibromiyalji bir anlamda tamamıyla tedavi edilemeyen hastalıklar içinde yer almaktadır.

Yukarıda sayılan nedenler yumuşak kas romatizmasının doğrudan nedeni değildir. Bu etmenler hastalığı açığa çıkarıp şikâyetleri artırabilmektedir. Gökmen Yaklaşımı fibromiyalji için nedenleri ve çözümleri tanımlamıştır

Fibromiyaljinin nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Stres, kaygı, depresyon, dinlendirmeyen uyku ve bazı romatizmal ve hormonal hastalıklarla ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Aşırı egzersiz veya ağır sporlar yapmak, hareketsizlik, soğuk ve nemli havalar, psikolojik stresler ağrıları arttırır.

Fibromiyaliji Tanı Konulması 

Fibromiyalji teşhisinde belirli bir laboratuvar testi yoktur. Doğru bir teşhis koyabilmek için doktorunuz kapsamlı bir fiziksel muayene yapacaktır ve tıbbi geçmişinizi inceleyecektir. Genellikle fibromiyaljiye eleme yöntemiyle teşhis konur. Yani doktorunuz benzer semptomları olan diğer hastalıkları eleyerek teşhis koyacaktır. Daha ciddi hastalıkları elemek için, doktorunuz belirli kan testleri yapacaktır. Örneğin, doktorunuz tam kan testi isteyebilir. Glikoz, tiroit gibi testler de isteyebilir, çünkü bunlar da benzer semptomlara sebep olur.
Yorgunluk, kas ağrıları, halsizlik ve depresyon semptomları arasındadır. Diğer hastalıkları elemede kullanılabilecek diğer laboratuvar testleri şunlardır: lyme titer, antinükleer antikorlar (ANA), romatoid faktör (RF), eritrosit sedimentasyon oranı (ESR), prolaktin seviyesi ve kalsiyum seviyesi. Ayrıca doktorunuz bir inklüzyon teşhisi yapacaktır. Yani American College of Rheumatology tarafından belirtilen Fibromiyalji sendromunun tanısal kriterlerine semptomlarınızın uyduğundan emin olacaktır. Bu kriterler en az üç ay boyunca geniş bir bölgede-bedenin hem sağı hem solu, belin üstü ve altı, göğüs, ense, sırtın ortası veya altı-süre gelen ağrı, bedenin çeşitli yerlerinde hassas noktalar bulunmasıdır. Doktorunuz yorgunluk, uyku bozukluğu ve ruh hali bozukluğu gibi semptomların şiddetini değerlendirecektir. Bu, FMS'nin yaşam kalitenizde, fiziksel ve duygusal fonksiyonunuzdaki etkisinin ölçülmesine yardımcı olacaktır.

Fibromiyalji Belirtileri Nelerdir?

1990'da American College of Rheumatology'ye göre fibromiyaljide 9 çift hassas noktanın yerleri.
3 aydan uzun süren yaygın vücut ağrısı vardır. Ağrı ana belirtidir. Kaslarda ve eklemlerde hissedilen ağrı günden güne, haftadan haftaya değişebilir. Ağrının yeri vücudun farklı yerlerinde dolaşma eğilimi gösterse de en sık boyun, bel, kollar, göğüs, kalça ve bacaklarda hissedilir.

• 
  Yanma, batma ve spazm şeklinde günlerce geçmeyen sırt ve boyun ağrıları olabilir
  


• 
  Ağrı özellikle kötü uyku, soğuk ve nemli havalar, ve psikolojik stresle, mekanik yüklenmelerle artabilir
  


• 
  Boyun, omuz, diz, dirsek veya kalçalarda, uylukta duyarlılık olabilir
  


• 
  Dinlendirmeyen uyku çok sık görülür
  


• 
  Sabahları ve günün ilerleyen saatlerinde yorgunluk,
  


• 
  Gerilim veya migren tipi baş ağrısı, başta sersemlik hissi olabilir
  


• 
  Konsantrasyon güçlüğü,
  


• 
  Eller, kollar, ayaklar, bacaklar veya yüzde hissizlik veya karıncalanma hissedilebilir.
  


• 
  Karın ağrısı, şişlik, kabızlık, ishal gibi mide-bağırsak sistemiyle ilgili şikayetler olabilir.
  


• 
  Adet öncesi gerginlik, ağrılı adet dönemleri
  


• 
  İdrara sık çıkma
  

Bu şikayetlerin hepsi aynı anda görülmeyebilir, belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterir.Ancak kas ve eklem ağrıları, dinlendirmeye uyku ve yorgunluk en sık görülen şikayetlerdir.
Fibromiyalji tedavisi oldukça güç bir hastalıktır. Bunun çok sayıda nedeni vardır.

Tedavi Yöntemleri

Fibromiyalji Tedavisinde Amaç:

1. Hastalar tüm problemlerine rağmen hayattan elini eteğini çekmemeli ve katılımlı bir yaşam sürmelidir.
2. Hastanın kısıtlanmış olan yaşamsal tüm fonksiyonlarının yeniden artırılması gerekir.
3. Hastalara başta ağrı ve diğer sorunlarla baş edebilme stratejilerinin etaplar halinde öğretilmesi temel amaç olmalıdır. Fibromiyalji tedavisinde hekim hasta işbirliği son derece önemlidir. O halde tedavinin ilk basamağı hastanın ve yakınlarının eğitimidir.
4. Tıp otoriteleri bu hayati konu üzerinde artık hangi anabilim dalının yoğunlaşıp çalışacağı hakkında bir karar vermelidir. Psikoloji ilaçları bırakıldığında ağrı da geri gelecektir. Ağrı polikliniği ele alsa geçici çözümler bularak kaynağa inemeyecektir. Vücutta kaslarda biriken ve yaşam enerjisini alan her ne ise bu konuda yoğun çalışmalara girilmesi konusunda daha fazla geç kalınmamalıdır.