Kan tahlillerinde rastladığımız ancak işin aslında çok da vakıf olamadığımız bir kavram bugünkü konumuz; WBC. WBC İngilizce “White Blood Cell” anlamına gelir. Beyaz kan hücresi anlamına gelir. Tıp dilindeki adı lökosit olarak tanımlanır. Halk dilinde ise akyuvar ya da beyaz küre olarak isimlendirilir. Beyaz küre adı verilen hücreler, vücudu mikroplardan korur, zararlı toksinlerin yarattığı ya da yaratacağı tahribatı önlemeye yardımcı olur ve vücuttaki savunma sistemi için savaşçı hücreler olarak görev yapar. Beyaz kürenin 5 alt tipi vardır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz;

• Nötrofil
• Lenfosit
• Monosit
• Fozinofil
• Bazofil

WBC nedir, kaç olmalı?

WBC, Türkçe anlamı ile beyaz kan hücresi anlamını taşır. Beyaz kan hücresi düşüklüğü de beyaz kan hücresi yüksekliği de belli başlı sağlık sorunlarını işaret ediyor olabilir. WBC hücrelerinin yeni doğan bebekler, çocuklar ve yetişkinler için normal seviyeleri mikrolitre üzerinden ölçülür. Mikrolitrede 4.500 ila 11.000 hücre arasında olabilir. Yeni doğan bebeklerde bu seviye 9000 ila 30.000 aralığına görülebilir. Bebekler 1 aylık olduğu zaman WBC değerleri yetişkinler gibi olabilir. Eğer WBC değerinde bir düşüklük varsa buna Lökopeni denir. Akyuvar hücre sayısının anormal artışı ise WBC yüksekliğine yol açar. Her iki durum da kendi içinde bazı riskleri doğurur elbette.

WBC yüksekliği nedir, neden olur?

Sağlıklı bir insanın kanında 4 bin ila 10 bin arasında lökosit vardır. WBC değerinin 10 binden yüksek olması durumu, vücutta beyaz kürelerin yüksek olduğuna işaret eder ve lökositoz adı verili bu duruma. Bazı hastalıklar ve bağışıklık sistemini uyaran viral, bakteriyel ya da parazit kaynaklı organizmalar, WBC yüksekliğine neden olabilir. WBC yüksekliği kanserdir gibi bir kanı konamaz. Altında pek çok nedeni barındırıyor olabilir. Bunları aşağıdakiler gibi özetleyebiliriz;

• Enfeksiyonlu hastalıklar
• Vücutta iltihap olması
• Bağışıklık sistemi bozuklukları
• Crohn sendromu
• KOAH ya da bazı akciğer hastalıkları
• Mental ya da fiziksel olarak stres oluşumu
• Alerjik hastalıklar
• Kemik iliği hastalıkları
• Tümörler

Yukarıda saydıklarımız, WBC yüksekliğine neden olabilir. WBC tedavisi için önce hastalığın kaynağı tespit edilir ve önce o hastalık için tedavi süreci başlar. Zaten devamında WBC değerleri de normale döner.

WBC düşüklüğü nedir, neden olur?

Biraz önce bahsettiğimiz lökosit değerlerinin düşük olması WBC düşüklüğüne neden olur. Bazı hastalıklar, metabolizma bozuklukları WBC düşüklüğüne sebep olabilir. Bunlardan birkaçını aşağıdaki gibi sayabiliriz;

• Dalak ve karaciğerde ortaya çıkan hastalıklar
• Radyasyon tedavisi
• Radyasyona maruz kalmak, radyoterapi almak
• Bazı damar hastalıkları
• Bağışıklık sistemi hastalıkları
• Virüs kaynaklı enfeksiyonların yol açtığı nedenler
• HIV virüsünün sebep olduğu AIDS hastalığı
• Yetersiz beslenme
• Vitamin, bakır ve çinko eksikliği

WBC yüksekliği ya da düşüklüğü lösemi belirtisi midir?

En sık ilişkilendirilen konu WBC ve kanser ilişkisi. Lösemi hastalarında beyaz küre yüksekliği ya da düşüklüğü görülebilir. Ancak bu düşüklük ya da yüksekliğin tek nedeni lösemi hastalığı değildir. Lösemi sadece beyaz küre düşüklüğü ya da yüksekliği ile ilişkilendirilemez; çoğu lösemi hastasında bu değerlerin yanı sıra pıhtılaşma hücrelerinin sayısında ve hemoglobin denilen kan miktarında düşüklük ya da yükseklik görülebilir. Yani özetle her WBC kanser değildir. Mutlaka ilave testler ile hastalığın nedeni araştırılır.

Beyaz kan eksikliği için ne yemeli?

Öncelikle WBC eksikliğine yol açan nedenlerin saptanması gerekir. Örneğin nezle ya da grip gibi virüslerin yol açtığı hastalıklardan kaynaklanan bir düşüş varsa bu durum zaten iyileşince kendiliğinden yola gelecektir. Bakterilerin yol açtığı enfeksiyonlarda, uygun antibiyotik kullanımı ile bu durum düzene giderilir. İnternette yer alan pek çok bilgi var şüphesiz. Beyaz kan eksikliği için ne yemeli sorusuna yoğurt, sarımsak gibi gıdalar önerilebiliyor. Bu gıdalar sadece WBC düşüklüğü için değil genel olarak faydalıdır. Ancak WBC düşüklüğüne iyi gelen yiyecek, gıda takviyesi ya da beslenme yöntemi yoktur. En doğru bilgi ve tedavi şekli için doktorunuz size sağlıklı bilgi verecektir. Sağlıklı beslenmek, alkol ve sigaradan uzak durmak, mümkün ise stres seviyelerinizi kontrol altında tutmak, uyku düzeninize dikkat etmek, yağlı gıdalardan uzak durmak gibi genel sağlıklı yaşam önerilerini göz önünde bulundurmanız her bakımdan karınıza olacaktır. Kendinize iyi bakmak için bir hastalığı beklemek yerine, hastalık bünyenize uğramadan gereken önlemleri almanız sizin için daha iyi olacaktır. Unutmayın aslında en önemli reçete “kendimize iyi bakmak” …

Önemli not: Teşhis ve tedavide en doğru bilgi için mutlaka doktorunuza danışın.