Reflü hastalığı en basit tanımıyla mide asidinin defalarca ağzı ve mideyi bağlayan yemek borusuna geri akması nedeniyle ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Söz konusu geri akış zamanla yemek borusunun iç yüzeyini tahriş edebilir.
İnsanların çoğu yaşamlarının belli dönemlerinde asit reflüsü problemi yaşayabilir. Asit reflü sorununun zaman içinde defalarca yaşanması gastroözofageal reflü hastalığı ortaya çıkabilir.
Hastalığın yol açtığı rahatsızlık yaşam tarzı değişimleri ve ilaçlar ile kontrol altına alınabilir. Fakat bazı özel durumlarda, bireyler semptomların yol açtığı problemleri azaltabilmek için ameliyat olmak zorunda kalabilir.
Gastroözofageal Reflü Hastalığı Belirtileri
Gastroözofageal reflü ( GÖRH) hastalarında sıklıkla rastlanan belirti ve semptomlar şunlardır:
- Çoğu kez yemekten sonra olmak üzere, göğüste yanma hissi (mide ekşimesi). (Bu belirti geceleri ve/veya yatar pozisyonda iken daha kötüleşebilir.)
- Yiyecek ya da ekşi sıvının geri akması
- Üst karında veya göğüste ağrı
- Yutma güçlüğü yaşanması
- Boğazda bir yumru hissedilmesi
Gece asidi reflüsü yaşayan bireyler bu belirtilerin yanı sıra şunları da hissedebilir:
- Sürekli öksürük
- Ses tellerinin iltihaplanması (larenjit)
- Yeni başlayan ve kötüye doğru seyreden astım hastalığı
Ne Zaman Doktora Görünmelidir?
Göğüs ağrısının nefes darlığı ile birlikte olmasının yanı sıra çene ya da kol ağrısı varsa hiç vakit kaybetmeden tıbbi yardım alınmalıdır. Bu belirtiler reflü nedeniyle olmayıp, kalp krizi belirtileri de olabilir.
Doktordan randevu alarak muayene olunması gereken durumlar şunlardır:
- Gastroözofageal semptomların sık ve/veya şiddetli yaşanması
- Mide ekşimesi için kullanılan ve reçetesiz satılan ilaçların haftada 2 kereden fazla kullanılması
Reflü Hastalığı Teşhisi
Doktorunuz yaşadığınız belirti ve semptomların geçmişine ve fiziksel muayenede elde ettiği bulgulara dayanarak gastroözofageal reflü veya asit reflü teşhisi koyabilir. Gastroözofageal teşhisin doğrulanması ya da komplikasyonların kontrol edilebilmesi için yapılacaklar şunlardır:
Üst Endoskopi Yöntemi
Doktorunuz boğazınıza ışık ve kamera (endoskop) ile donatılmış ince ve esnek bir tüp yerleştirir. Endoskop doktorunuzun yemek borusunun içini ve midenizi görmesini sağlar. Reflü hastalarında bazı durumlarda test sonuçları problemi göstermese de , endoskopi yemek borusu iltihabının ya da diğer komplikasyonların doğru olarak tanımlanmasını sağlayabilir.
Ambulavatuvar Asit (PH) Prob Testi
Doktorunuz mide asidinin ne zaman ve ne kadar süre boyunca kusulduğunu görebilmek için yemek borusuna bir monitör yerleştirir. Monitör bele takılan ya da omuz üzerinden geçen bir kayışla küçük bir bilgisayara bağlanır.
Söz konusu monitör, burundan yemek borusuna giren ince esnek bir tüp şeklinde ya da endoskopi sırasında yemek borusuna yerleştirilen bir klips de olabilir. Klips yaklaşık 2 gün sonra dışkı yolu ile atılır.
Üst Sindirim Sistemi Röntgeni
Sindirim sisteminin iç yüzeyini kaplayarak, dolduran kireçli bir sıvı içilerek bölgenin röntgeni çekilir. Kireçli sıvı, doktorun yemek borusunun ve midenin içini daha kolay görmesini sağlar. Bu yöntem özellikle yutma zorluğu çeken bireyler için çok yararlıdır.
Özofagus Manometre Testi
Bu test yutkunduğunuzda yemek borusundaki ritmik kas kasılmalarını ölçer. Özofagus manometresi yemek borusundaki kasların uyguladığı koordinasyon ve kuvveti de ölçer. Bu test özellikle yutma güçlüğü çeken bireylerde uygulanır.
Trasnazal Özofagoskopi Yöntemi
Bu test yemek borusunda herhangi bir hasar olup olmadığının araştırılmasında kullanılır. Bu amaçla içinde video kamera bulunan ince, esnek tüp burundan geçirilerek, boğazdan yemek borusuna doğru ilerletir. Kamera bu sırada elde ettiği görüntüleri video ekranına gönderir.
Reflü Hastalığı Tedavisi
Reflü hastalığı tedavisi için doktorunuz öncelikle yaşam tarzı değişiklikleri yapmanızı ve bazı reçetesiz ilaçları denemenizi önerebilir. Bu yöntemle bir kaç hafta içinde rahatlama hissetmediğiniz takdirde doktorunuz reçeteli ilaçlar ve ilave testler isteyebilir.
Reçetesiz İlaç Tedavisi
Reçetesiz ilaç tedavi seçenekleri şunlardır:
- Mide asidini nötralize eden ilaçlar
- Asit üretimini azaltan ilaçlar
- Asit üretimini engelleyen ve yemek borusunu iyileştiren ilaçlar
- Reflü ya da özofageal reflü için ilaç almaya başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışınız.
Reçeteli İlaç Tedavisi
Reçeteli ilaç tedavisi için en çok önerilen tedavi seçenekleri şunlardır:
- Güçlü proton pompası inhibitörleri
- Reçeteli satılan H-2 Blokerleri
Ameliyat ve Diğer Prosedürler
Gastroözofageal reflü çoğu kez ilaçla kontrol altına alınabilir. Ancak ilaçların sorunu hafifletmediği zamanlarda ya da uzun süreli ilaç kullanımı tercih edilmediğinde doktorun önerileri şunlar olabilir:
Fundoplikasyon,
Bu yöntemde cerrah kasların sıkılaşması ve reflünün önlenmesi için midenin üst kısmını, alt yemek borusu sfinkterinin çevresine sarar. Yöntem çoğu kez minimal invaziv olacak şekilde, laparoskopik olarak yapılır.
Linx Cihazı Kullanımı
Bu yöntemde, doktor mide ve yemek borusunun birleşim yerlerinin çevresine küçük manyetik boncuklardan oluşan bir halka sarar. Boncuklar arasındaki manyetik çekim, bağlantı noktasını geri akışlı asitlere karşı kapalı tutacak kadar güçlü olup, gıdanın geçmesini engelleyecek kadar da zayıftır.
Transoral insizyonsuz fundoplikasyon,
Bu yeni prosedürde propilen bağlantı elemanları yardımıyla, alt yemek borusunun çevresi kısmen sarılır ve alt yemek borusu sfinkteri sıkılır. İşlem bir endoskop yardımı ile ağızdan yapılır ve herhangi bir cerrahi kesi gerektirmez.