Yağlar Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Vücutta yer alan yağlar çeşitli aktiviteler ile atılmaya çalışılsa da, vücudun dengesini sağlayan miktarda yağın depolanması gerektiği de bir gerçek. Dolayısıyla da bazı yağların insan vücudu için gerekli olduğunu söylemek doğru olacaktır. https://www.fitolsam.com/ sitesi olarak, yağlar hakkında bilmeniz gerekenleri sizlere açıklıyoruz.
Yağ asitlerinden oluşan yağlar, genel anlamda doymuş ve doymamış yağlar olmak üzere ikiye ayrılır. Doymamış yağlar da kendi içerisinde tekli doymamış yağlar ve çoklu doymamış yağlar olarak ikiye ayrılmaktadır.
Yağları elde edildikleri yere göre de sınıflandırmak mümkündür. Bu bağlamda değerlendirme yapacak olursak; hayvansal yağlar ve bitkisel yağlar olacak şekilde de bir sınıflandırma yapabiliriz.
Başlıca Yağ Türleri
Yağlar arasında besleyicilik ve vücudumuz açısından birçok farklılık bulunmaktadır. Şimdi detaylı incelemek için yağların kimyasal sınıflandırmasına göz atalım.
Doymuş Yağlar: Oda sıcaklığında ve katı şekilde yapılan yağlar doymuş yağ bakımından zengindir ve bu kategoride yer alır. Örn: Tereyağı ve Hindistan Cevizi Yağı
Doymamış Yağlar: Doymamış yağların doymuş yağlardan farkı, kimyasal formüllerinde barındırdıkları hidrojendir. Yani doymuş yağa göre doymamış yağlarda bir veya daha fazla karbonun birer bağı hidrojenle birbirine bağlanmamıştır.
Tekli Doymamış Yağlar: Oda sıcaklığında sıvı formda ancak soğutulduğunda yani buzdolabına konulduğunda yavaş yavaş katılaşır. Örn: Zeytinyağı, Avakado yağı, Ayçiçek Yağı
Çoklu Doymamış Yağlar: Oda sıcaklığında sıvı veya yumuşak haldedir. Kanola Yağı, Soya Yağı, Susam Yağı, Omega 3 ve Omega 6 yağ asitleride çoklu doymamış yağ kategorisindedir.
Trans Yağlar: Trans yağlar, bazı gıdaların içinde kendiliğinden bulunur ve aynı zamanda gıda yapımı esnasında aşırı sıcak ısıda kızartılan gıdalarda oluşan bir yağ türüdür ve doymuş yağlardan daha zararlıdır. İnsan vücudu günde ancak % 2 oranında trans yağı enerjiye çevirebilir. Örnek vermek gerekirse, fast-food zincirlerinden sipariş ettiğiniz orta boy bir patates kızartması, koroner kalp hastalığı olma riskinizi %25 oranında artırmaktadır!
Temel Yağ Türleri Hangi Besinlerde Bulunur?
Sağlıklı beslenmeye dikkat etmek açısından temel yağların hangi besinlerde olduğunu bilmek oldukça önemli. Mesela zeytinyağında bitkisel yağ bulunurken, tereyağında hayvansal yağ bulunmaktadır.
Doymuş yağlar; kırmızı etlerde, hindistan cevizi yağında ve süt ürünlerinde yoğun miktarda bulunmaktadır. Tekli doymamış yağlar ise; zeytinyağı, fındık yağı ve avokado yağında bulunmaktadır. Çoklu doymamış yağlar ile omega-3 yağ asitleri, keten tohumu ve yağlı balıklarda ağır basarken; omega-6 yağ asitleri ise ayçiçeği yağı ve mısır yağında fazla miktarda bulunmaktadır.
Yağ Tüketimi Faydalı mıdır?
Yağ tükeminin faydalı olup olmadığını sizlere için araştırdık ve insan vücudu için çok faydalı bir enerji kaynağı olarak bilinen yağların; fazlaya kaçmadan, dozunda tüketilirse oldukça faydalı olacağı sonucuna ulaştık. Vücuttaki ısı yalıtımı konusunda da yağların faydası yadsınamayacak kadar çoktur.
Sadece yağda çözünebilen A, D, E ve K vitaminlerinin vücut tarafından emiliminin sağlanıp faydalı olabilmesi için de yağ tüketilmesi gereklidir. Ayrıca; insan vücudu tarafından üretimi yapılamayan, muhakkak dışarıdan destek yoluyla alınması gereken omega-3 ve omega-6 yağ asitlerinin alınabilmesi için de yağ tüketilmesi gerekir.
Günlük Ne Kadar Yağ Tüketilmeli?
Yetişkin bireyler açısından bakıldığında, günlük alınan enerji oranının %25 gibi bir miktarının, yağlardan alınması tavsiye edilmektedir. Bu oranı tamamlarken; doymuş yağlardan ziyade, doymamış yağların tercih edilmesi daha sağlıklı olacaktır.
Doymuş Yağlardan Uzak Durmanın Yolları
Sağlıklı beslenme için doymuş yağlardan uzak durmanın basit püf noktaları şu şekilde sıralanabilir:
- Bitkisel yağlar kullanmak.
- Kızartmadan ziyade fırında yemek tercih etmek.
- Hamur işi gıdaların tüketimini bırakmak.
- Margarin kullanımını bırakmak.
-
Tam yağlı değil, az yağlı süt kullanmak gibi basit yöntemlerle doymuş yağlardan uzak durabilir; sağlığınızı koruyabilirsiniz.